Yogavinshika Ek Parishilan

Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

Page 96

કહેવાતા વિદ્વાનો વક્રતાના કારણે ઇષ્ટ ફળને તો પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી, પરંતુ અનિષ્ટફળને પ્રાપ્ત કરે છે. આ રીતે ચૈત્યવંદનના અધિકારી ત્રણ છે. અપુનબંધક આત્માઓ, દેશવિરતિધરો અને સર્વવિરતિધરો. આ સિવાયના જીવો ચૈત્યવંદનાદિ અનુષ્ઠાનના અધિકારી નથી. જેઓ અપુનબંધકભાવને કે દેશથી અથવા સર્વથી વિરતિના ભાવને સ્પર્યા નથી, વિધિ પ્રત્યે જેમને બહુમાન કે આદર-પ્રીતિ વગેરે કાંઈ નથીએવા જે લોકો દેખાદેખીથી ચૈત્યવંદનાદિ અનુષ્ઠાન કરે છે, તે સર્વથા અયોગ્ય છે.
આથી સ્પષ્ટપણે સમજી શકાશે કે યોગમાર્ગની પ્રત્યે સૌથી મહત્વનું સાધન યોગની યોગ્યતા છે. અયોગ્ય વ્યક્તિઓને ઊંચામાં ઊંચું સાધન આપવામાં આવે તો કેવો અનર્થ સર્જાય-એની કલ્પના આપણને છે જ. અચિત્ય સામર્થ્યશાળી આ લોકોત્તર યોગના સાધનભૂત તે તે અનુષ્ઠાન કરતી વખતે આપણે સૌ એને અનુકૂળ એવી યોગ્યતા પામી લઇએ-એ ખૂબ જ જરૂરી છે. વર્તમાનમાં જે રીતે અધ્યયન-અધ્યાપન ઉપધાનાદિ અનુષ્ઠાનો અને ઉત્સવમહોત્સવો વગેરે કાર્યો થઈ રહ્યાં છે એ બધું જોઈએ તો કહેવું પડે કે એ બધું આ તેરમી ગાથાની સાથે સંવાદી નથી જ. વિસંવાદી એ પ્રવૃત્તિ કોઈ પણ રીતે આપણને યોગ્ય નહિ બનાવે. ૧૩ તે ઉપર જણાવ્યા મુજબ યોગ્ય જીવોને જ ચૈત્યવંદનાદિનાં સૂત્રોનું પ્રદાન કરવા સ્વરૂપ વિધિનો આગ્રહ રાખીએ તો તીર્થના ઉચ્છેદનો પ્રસંગ આવશે. કારણ કે આવી યોગ્યતાને પામેલા જીવો માત્ર બે