________________
રાખનારા ધર્મોપદેશકો આજે ‘પ્રવૃત્તિ’ આશયથી લોકોને દૂર લઈ જવાનું ખૂબ ભયંકર પાપ આચરી રહ્યા છે. એવાઓની એ પ્રવૃત્તિમાં આપણે સહભાગી ન બનીએ - એ ખૂબ જ જરૂરી છે. માત્ર ધર્મની પ્રવૃત્તિ સામે જ દૃષ્ટિ રાખવાથી પ્રવૃત્તિ-આશય નહીં પ્રગટે, એને પ્રગટાવવા શ્રીવીતરાગપરમાત્માની પરમતારક આજ્ઞાનો જ વિચાર કરવાની જરૂર છે. આ રીતે પ્રવૃત્તિ નામના આશયની પ્રામિપૂર્વક કોઈ પણ ધર્માનુષ્ઠાન કરતી વખતે સાધકને જે જે વિનો આવે છે તેને જીતી લેવા એ ત્રીજો વિધ્વજય નામનો આશય છે. વિજય :
પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ પ્રણિધાન અને પ્રવૃત્તિ નામના બંન્ને આશયની પ્રાપ્તિ થયા પછી ખૂબ જ સ્વસ્થતાપૂર્વક પૂજાદિઅનુષ્ઠાનોની પ્રવૃત્તિ વખતે મુમુક્ષુજનોને ભૂતકાળમાં પોતે ઉપાર્જન કરેલાં તે તે કર્મના ઉદયથી અનેક જાતનાં વિદનો આવે છે. ધર્મમાં અંતરાય કરનારાં એ વિનોને જે પરિણામથી દૂર કરાય છે - એ પરિણામને ગ્રંથકારપરમર્ષિ વિધ્વજય નામના આશય તરીકે વર્ણવે છે. જીતવાયોગ્ય વિઘ્ન ત્રણ પ્રકારનાં હોવાથી “વિનજય નામનો આ ત્રીજો આશય પણ ત્રણ પ્રકારનો છે. હીન, મધ્યમ અને ઉત્કૃષ્ટ - આ ત્રણ પ્રકારનાં વિદ્ગો છે. સામાન્ય રીતે દુનિયાના કોઈ પણ કાર્યની પ્રવૃત્તિ વખતે ઓછા-વધતાં પ્રમાણમાં પ્રાયઃ વિઘ્નો આવતાં જ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં એ વિઘ્નોથી ગભરાઈને જો કાર્ય પડતું મૂકી દેવામાં આવે તો દુનિયામાં કોઈ પણ માણસ કોઈ પણ કાર્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
