________________
લીન બને છે. સદ્ગુરુભગવંતોની પાસે વિધિ અને બહુમાનપૂર્વક સૂત્રોનું અધ્યયન કરનારાઓને આ ઊર્ણયોગ જેટલી સરળતાથી પ્રાપ્ત થાય છે, એટલી સરળતાપૂર્વક એ બીજાઓને પ્રાપ્ત થતો નથી. પરંતુ ખેદની વાત એ છે કે આજે આ ધ્યેયથી સૂત્રનું અધ્યયન લગભગ બંધ થઈ ગયું છે. સૂત્રોનું શુદ્ધઅધ્યયન પરિણામે પરમ પવિત્ર ઊર્ણયોગની પ્રામિનું કારણ છે. એટલું પણ યાદ રાખવાની આવશ્યકતા સાધકને જણાતી ન હોય તો સાધનામાર્ગનું શું થાય - એ તમો કલ્પી શકો છો.
સ્થાન અને ઊર્ણ યોગ પામ્યા પછી પણ સાધકની સાધનાને અર્થહીન બનાવનાર; અર્ધયોગનો અભાવ છે. ચૈત્યવંદનાદિ તે તે ક્રિયાઓના પ્રસગે જે સૂત્રો બોલાય છે, તેના શબ્દોના અર્થોનું જે જ્ઞાન છે - તેને અર્થયોગ કહેવાય છે. આ અર્થયોગ અંગે સાધક ગણાતા વર્ગમાં ખૂબ જ ઉપેક્ષા સેવાય છે. મોટા ભાગને તે ક્રિયાઓમાં જે સૂત્રો બોલાય છે તે સૂત્રના અર્થનું જ્ઞાન નથી. જેને જ્ઞાન છે એમાંનો મોટો ભાગ ઉપયોગ રાખવાની કાળજી રાખતો નથી. આગળ વધીને કહીએ તો આવી સ્થિતિનું વાસ્તવિક દુખ પણ ખૂબ જ વિરલ આત્માઓને છે. આ અર્થયોગને પામવાની ભાવના જેમને છે તેમણે સૂત્રોના પરમાર્થનું સમ્યજ્ઞાન પૂ.ગુરુદેવાદિ પાસેથી પ્રાપ્ત કરી લેવાનું ખૂબ જ આવશ્યક છે. ઊર્ણયોગના અચિન્ય સામર્થ્યનો આત્માને અનુભવ કરાવવાનું કાર્ય આ અર્થયોગ કરે છે. દુનિયાના કોઈ પણ વ્યવહારમાં માત્ર શબ્દથી વ્યવહાર ન
૪૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
