________________
વિરાગમૂતિ
[3]
ઘાર ત્યાગ તપથી ઉપાજેલા પુણ્યના ભાગ માટે આ વિશ્વનું આ જ સમુચિત સ્થાન હતુ.
મર્ત્ય લાકની માનુની ભલેને ષટ્લડના સામ્રાજ્યના સ્વામીની પ્રિયતમાનું પદ પામી હાય, પણ અશુચિની નીકેા તા એના લાવણ્યની પાછળ વહેતી જ હાય ! વિશિષ્ટ પુણ્યના અદ્દલામાં એના યાગ તે ઘણા નજીવા કહેવાય.
અને પેલી અમ–સુંદરી ! એના તનમાં અશુચિનું નામે ચ ન મળે! ઘાર ત્યાગી તપસ્વીઓને, દેવ ગુરુ-ધર્મના મહારાગીઓને એ અપ્સરાના યાગ કરાજ મઝાડે છે.
મલાકના અલ્પ અને તુચ્છ ગણી શકાય તેવા પણ સ્વૈચ્છિક ત્યાગ તપનાં ફળ ભૌતિક સુખાની ઉચ્ચ કહી શકાય તેવી વિપુલ સામગ્રીની પ્રાપ્તિમાં પરિણામ પામે છે.
આવાં પુણ્ય પામવાનું કાર્ય કઠિન હોય તેા એ ફળે ભોગવીને પચાવવાનું કાર્ય તા ખૂબ જ કિઠન છે; લગભગ અશકય છે. કાક વીરલા જ એને પચાવી શકે છે. સિંહણના દૂધ સમું એ પુણ્ય પમાડવાનું સામર્થ્ય ખાદ્ય ત્યાગ તપમાં છે. પરંતુ એ ભાગેાને પચાવવાની તાકાત બક્ષવાનું સામર્થ્ય તા એવા ભેગા પ્રત્યેની અંતર’ગ નફરત ભાવની સાધનામાં જ નીપજે છે.
સંગીતના સૂરાની વિવિધ ચેાજનાઓએ વાતાવરણને મ જ હલખલાવી મૂકયુ હતુ.. દરેક દેવાત્મા ભાન ભૂલ્યા હતે. અપ્સરાના દર્શનમાં આંખા સંતાકૂકડી રમતી હતી.
રસમધુર સંગીતની સુરાના પાનમાં કાન ખોવાઈ ગયા હતા. લગભગ અધા ગાંડા બન્યા હતા.
પણ....આ દેવાની મેદનીમાં એક દેવાત્મા તદ્દન હતાશ થઈ ને બેઠેલા જણાતા હતા. લમણે હાથ દઈ ને એ બેઠા હતા. કયારેક ઊંચું જોઈ લેતા, ચારે બાજુ એક નજર નાખી દેતા, વળી એ નજરને ટેકાવતા, અને દીર્ઘ નિઃશ્વાસ લઈને ફરી લમણે હાથ દઈને બેસતા.