________________
[૫૮]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ એક વાર સાતમી નારકની કાળમુખી કુંભીઓમાં ! અને એ સિવાય અસંખ્ય ભવેના વર્ણવ્યા ન જાય તેવાં ભયાનક દુઃખ તે. વધારામાં!
સમ્યગ્દર્શન પામ્યા પછી પણ આવી ભૂલે ય થઈ જાય ખરી? જરૂર, સમ્યગ્દર્શનના અસખ્ય આકર્ષ હોય છે. એટલે કે એ અસંખ્ય વાર આવે અને ચાલ્યું જાય. એટલે જ્યારે એ સમ્યગ્દર્શન ચાલ્યું ગયું હોય તે કાળમાં આવી ભૂલે થઈ જતી હશે. પરંતુ સમ્યગ્દર્શનના ચમકારા જ્યાં ઝબકી ગયા ત્યાં કઈ પણ અવસ્થામાં આવી ભૂલે કેમ સંભવે? અને તે ય તીર્થપતિના આત્મા માટે તે ગજબની બાબત ન કહેવાય?
ભગવાન શાસ્ત્રકારે આ કેયડાને એક જ ઉકેલ આપે છે. તેઓ કહે છે, જીવની કમપરિણતિ ખૂબ વિચિત્ર હોય છે. ગમે ત્યારે ગમે તે બની બેસે એવું કર્મવશ જીવ માટે સુસંભવિત છે.
આશ્ચર્ય તે કર્મવશ જે ધર્મ કરી શકે ત્યાં જ છે. પાપ કરે તેમાં કેઈ આશ્ચર્ય નથી.
કર્મ પરિણતિઓની વિષમતાને નજરમાં રાખવામાં આવે તે ગમે તેવા કર્માપરાધી જીવ પ્રત્યે સમત્વભાવ જાળવવામાં જરાય મુશ્કેલી ન પડે.
અવળા પુરુષાર્થે નયસારનાં જીવનેને જીવલેણ આઘાત. પ્રત્યાઘાત પહોંચાડ્યા.
ઠેઠ નંદન રાજકુમારના જીવનમાં એ પુરુષાર્થે સવળી. ગતિ પકડી.
વિકસની મહાયાત્રાને ઊગમ સમ્યગ્દર્શનથી ય અને એ મહાયાત્રાએ જીવનમાં સર્વવિરતિ પામવા દ્વારા ભવ્ય ગતિ પકડી.
વિકાસની મહાયાત્રાની ટેચ પામવા માટે હવે ત્રણ જ જીવન બાકી રહ્યાં હતાં.
એક નંદનઋષિ તરીકે, બીજે દશમા દેવાવાસના દેવાત્મા.