________________
[૩૪].
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ જ તમને મેં છોડ્યા હોય તે નરદમ જૂડના તમારા કટ્ટર પક્ષપાતને લીધે જ. બાકી તમારા સચ્ચિદાનંદસ્વરૂપ આત્માને તો હું એટલા જ ભાવથી નમું છું; જેટલા ભાવથી સચ્ચિદાનંદમૂતિ ભગવાન મહાવીરદેવને.”
કેલાહલ એકદમ વધી ગયો. ગોશાલક-પંથીઓ સો પાડીને બેલવા લાગ્યા. ગાળે પણ સંભળાવા લાગી. વાતાવરણ તોફાની બનતું લાગ્યું. સમય પારખુ સાલક મહાલયમાં ચાલી ગયા. આ ધમપછાડા કરતે ગોશાલક રસ્તે પડ્યો.
અજ્ય અને સંય માગે પડ્યા. રસ્તામાં સંજયે કહ્યું, અજય! જોયું ને સદ્દાલક પુત્રનું સમ્યગ્દર્શન? ક્યાં અસત્ય છે. ત્યાં સામું પણ જોવાય પણ નહિ. પછી ત્યાં ખાનપાન આદિના વ્યવહારની તે વાત જ કયાં રહી? સત્યને પક્ષપાતી આત્મા બાળ ભાવમાં પણ હોઈ શકે છે. એમાં શું થઈ ગયું ?” એમ વિચારીને અસત્યનાં ધામમાં જે એ જવા લાગે અને લેકે સાથે વાત પણ કરવા લાગે તે એને આત્મા ક્યારેક શંકાશીલ બની જાય. માટે જ્યાં સુધી સત્યનું પૂર્ણ જ્ઞાન થાય નહિ ત્યાં સુધી આવાં દુઃસાહસ થાય નહિ. એ રસ્તે ભારે પડી જાય.”
ગુરુજીની વાત સાંભળીને અજય બોલ્યો, “ગુરુજી ! બહુ જ સમયસરની આપે મને વાત કરી. હું જરા મૂંઝવણમાં પડ્યો હત પણ હવે તદ્દન સ્વસ્થ થઈ ગયે છું. ગુરુજી! ગોશાલકની વાતમાં કે અને જૂઠની બદબૂ કેટલી આવતી હતી? કેમ? અને બોલવાની રીતભાત પણ કેટલી ક્ષુદ્રતાભરી લાગતી હતી !
અને સદ્દાલકનું મૌન ! ભવ્યતાથી કેવું એપતું હતું ! વળી જ્યારે એણે ચેડા શબ્દો કહ્યા ત્યારે તેના અક્ષર-અક્ષરમાં કેવું ગાંભીર્ય નીતરતું હતું? કે તે એકેકે વજનદાર શબ્દ !
એક જણાવતે હતે; જાતને તીર્થકર ! બીજે કહેતો હતો, પિતાને તીર્થકરને અદનો શિષ્ય!