________________
[૬૦]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ
આ ભેદજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય છે એને ખીજા કશા ય જ્ઞાનના ભાર ઉપાડવાની ઝાઝી જરૂર રહેતી નથી.
તા શું દેહ અને આત્માના અભેદજ્ઞાને જ આ અનંત સ’સારનું પરિભ્રમણ ઊભું થાય છે? અને એના ભેદજ્ઞાને જ અન ́તના પણ શીઘ્ર અંત આવી જાય છે ?' અજયે પ્રશ્ન કર્યાં. ‘હાસ્તો વળી.’
ભવભ્રમણ કરતાં જીવાની મનેદશાને જરા વિચારમાં લાવ, તો એની સમગ્ર જીવનચર્યામાં એ કેાની પૂજા કરતો દેખાય છે ? શરીરને જ એ સુવડાવે, ઉઠાડે, નવરાવે, ખવડાવે, પિવડાવે. શરીરના સુખ માટે જ એ વેપાર કરે, લગ્ન કરે, અભ્યાસ કરે, પરદેશમાં ભમે.‘હુ એટલે શરીર’એ વિચારના મધ્યબિંદુને અનુલક્ષીને જ એના જીવનનાં તમામ વ્યવહારવતુ ળા દોરાય છે; અને એના જ ઉપર તે પેાતાના મનમાં વિરાટ પહાડા જેટલા ચિંતનનાં સર્જન અને વિસર્જન કરતા રહે છે.
કેવી અફ્સોસની વાત છે કે જગતના ઘણા પુરુષોએ અને જગતની બધી જ સ્ત્રીઓએ પોતાનુ જીવન દેહાત્માના અભેદ. જ્ઞાનની પાછળ હામી નાખ્યુ છે.
જેમના માંહ્યલા જાગવાના હાય તેમને જ આ ભેદજ્ઞાન જાગે છે. કર્મ ની વિષમતા, અણુધારી આપત્તિઓ, અણુચિતવ્યા પ્રસગો બનતા જતા જોઈ ને કેટલાક જીવાને પોતાના દેહના આત્મભાનમાં શંકા જાગે છે! કોઈ અગમ્ય સત્તાના અસ્તિત્વની કે જે આ બધી ઊથલપાથલા મચાવે છે તેની કલ્પના આવે છે. અને ત્યારે જ એક પ્રશ્ન તેમના લમણે ઝીંકાય છે કે હુ કાણુ ? કાહ'. આ સ્વયંભૂ જિજ્ઞાસા એમને ખૂબ ગૂંગળાવે છે અને અંતે એ પરમ સત્યની નજદીક લઈ જતા અ’તરમાંથી એક અવાજ ઊઠે છે. તુ શરીર વગેરે કાંઈ નહિ, ‘નાહમ’