________________
રોહિણેય ચાર ત્રિલેકગુરુ ધરતીને ખોળો ખૂંદતા હતા. વધુ ને વધુ ભવ્ય છ પામે તે માટે નગરમાં જ વિહાર ન કરતા; કસબાઓમાં, રે! ભયાનક ખીણ-પ્રદેશનાં ગામડાંઓમાં ખેડૂત પ્રજાના વસવાટોમાં (દ્રોણમુખમાં) પણ વિહાર કરીને પહોંચતા, અને તે તે પ્રજાને તેમની કક્ષા મુજબને ઉપદેશ દેતા. આથી જ મિથ્યાષ્ટિ લેકે માં ભારે સન્નાટ ફેલાઈ ગયું હતું. રે! તેમના ઘરમાં પેસી જઈને કેક ઘર લૂંટી જતું હોય તે તેમને આભાસ થતું હતું. સરળ પરિણામી ની વાત જુદી; અને કઠોર પરિણતિવાળા આત્માએની વાત જુદી.
એ સમયે રાજગૃહી નગરી પાસે આવેલા વૈભારગિરિની એક ગુફામાં લેહખુર નામને–જેનું નામ લેતાં રેતાં બાળકે શાન્ત થઈ જાય એ નામચીન એર હતે.
મરતી વખતે એણે પિતૃભક્ત રૌહિણેય નામના પિતાના પુત્રને પ્રતિજ્ઞા કરાવી હતી કે ભૂલેચૂકે પણ મહાવીરનું વચન તેણે સાંભળવું નહિ !
હાય! જ્યારે આ ધરતી ઉપર પ્રભુ સાક્ષાત્ સદેહે-વિદ્યમાન હતા ત્યારે આવા માવતરે જે પાક્યા હોય તે આ હડહડતા કળિયુગમાં તે તેવી ઘટનાનું શું આશ્ચર્ય થાય?
પણ કર્મનાં ગણિત અકાય છે. એમાં એક મીંડાની ય ભૂલ ક્યારેય આવી નથી. એ જ ભવમાં જે રૌહિણેય પરમાત્મા મહાવીરદેવને શિષ્ય બનીને ઘોર તપસ્વી થઈને સ્વર્ગ સંચરવાનું કર્મના ચેપડે જડબેસલાક લખાઈ ચૂક્યું હતું તેને વળી આ પ્રતિજ્ઞા !
રૌહિણેયને જવા-આવવાને જે રસ્તે હતું ત્યાં જ પ્રભુના સમવસરણની રચના થઈ હતી. રેજ ત્યાંથી પસાર થતે એ ચેર