Book Title: Tribhuvan Prakash Mahavir Dev
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

View full book text
Previous | Next

Page 154
________________ રાજર્ષિ પ્રસન્નચન્દ્ર [૧૩૭] આંતરશુદ્ધિ તે બાહ્ય શુભ વ્યવહાર ઉપર જ મુખ્યત્વે અવલંબે છે. જે બાહ્ય વ્યવહાર અશુભ હેય તે આંતરવૃત્તિઓ અશુભ થયા વિના રહે નહિ. જેને અંતર શુદ્ધ કરવું છે એને અંતરની મલિનતાઓ જાણવી પડશે. બાહ્ય આચાર વિના એ મલિનતાઓ જલદી પ્રગટ થતી નથી. ખાબોચિયાનું જલ ઉપર ઉપરથી શુદ્ધ જ દેખાય છે પણ જ્યારે કઈ માણસ તેમાં પથ્થર નાખે છે ત્યારે જ તેની નીચે દબાઈ રહેલો કચરો ઉપર દેખાઈ આવે છે. આ જ રીતે નિમિત્ત પામવાથી મલિનતાઓ પ્રગટ થાય છે. જે અંતરમાં ધર્મળ–રહેલો હોય તે ઉપવાસ કરવાથી બહાર નીકળી આવે; જે અંતરમાં અરુચિભાવ હોય તે કિયા કરવાથી તે પ્રગટ થઈ જાય. આમ તમામ બાહ્ય વ્યવહારે અંદરના ગુપ્ત દોષને જ કરી આપે છે. પછીથી મુમુક્ષુ આત્માની ફરજ તે એ દેશને પ્રગટ કરવાની રહે છે. દેષ પ્રકટ કરતાં વ્યવહારને ફગાવી દેવાની માન્યતા રોગ્ય નથી. ઉપવાસથી ક્રોધ વ્યક્ત થતાં ઉપવાસને તિરસ્કાર વાજબી નથી. ઉપવાસ તે ઉપકારી છે કે જેણે એક ગુપ્ત દેશને પ્રગટ કરી આપ્યું. - જ્યારે મુખ ઉપરને ડાઘ આરસી બતાવે છે તે વખતે ડાઘ જ દૂર કરવામાં આવે છે; આરસીને તે ઉપકારી માનવામાં આવે છે. ડાઘ બતાવનારી આરસીને દંડથી કઈ ભાંગી નાખતું નથી. ટૂંકમાં, આંતરશુદ્ધિ કરવી હોય તે અશુદ્ધિઓ જાણવી જોઈએ. અશુદ્ધિઓને પ્રગટ કરવા માટે તે બાહ્ય શુભ આચારેનું પાલન અનિવાર્ય છે. વળી જે કદી પણ આંખેથી દેવાંગનાને જેતે નથી એના મનમાં કદી પણ દેવાંગનાને વિચાર પણ જાગતું નથી, જે કદી પણ માંસ ખાતો નથી, એને સ્વપ્નમાં પણ માંસાહાર કર્યાનું

Loading...

Page Navigation
1 ... 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270