________________
ચવિધ સંઘની સ્થાપના અને ગણધર પદ પ્રતિષ્ઠા [૧૦૩] પ્રભુનું કૈવલ્ય જાણ્યું. કેઈ દેવે તેને સ્વબળથી સમવસરણમાં લાવીને મૂકી દીધા. તેણે પણ ત્યાં અનેક રાજાએ તથા અમાત્યાની પુત્રી સાથે દીક્ષા લીધી. પ્રભુએ ચક્રના સાધ્વીજીને મુખ્ય કર્યાં અને હારા પુરુષો અને સ્ત્રીઓને શ્રાવકપણામાં સ્થાપિત કર્યાં.
આમ ચતુર્વિધ શ્રીસંઘની સ્થાપના થઈ. ત્યાર બાદ ત્રિàાકગુરુએ ઇન્દ્રભૂતિ આદિ અગિયાર મુખ્ય મુનિવરોને ઉત્પાદ, વ્યય અને ધ્રૌવ્યની ત્રિપદી સંભળાવી. [ભગવ ક તત્ત, એમ ૩ વાર તત્ત્વ પૂછ્યું. જગદ્ગુરુએ તેના ૩ ઉત્તર આપ્યા : ઉપન્નઈ વા, વિગમેઈ વા ધ્રુવેઈ વા-પદાર્થ ઉત્પન્ન થાય છે, વ્યય પામે છે, વચગાળામાં ધ્રુવ રહે છે.]
આ ત્રિપદી વડે તથા અપૂર્વ કોટિના ગુરુ વિનયાદિ વડે અગિયાર મુનિવરાને તે જ પળે એવા પ્રચંડ જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મના ક્ષયાપશમ થયા કે જાણે આત્મામાં જ્ઞાનના પ્રકાશ પ્રકાશ થઈ ગયા. એથી તે જ પળે તેમણે આચારાંગ વગેરે ખાર અંગાની રચના કરી. ખારમા ષ્ટિવાદની અંદર ઉત્પાદ વગેરે ચૌદ પૂર્વા પણ રચ્યા.
પછી સમયજ્ઞ ઇન્દ્ર તે જ વખતે સુગંધી રત્નચૂર્ણથી ભરેલા થાળ લઈને જગદ્ગુરુની પાસે ઊભા રહ્યા. ઇન્દ્રભૂતિ વગેરે અગિયાર મુનિવરે પોતાના ક્રમ પ્રમાણે પ્રભુની અનુજ્ઞા લેવા માટે મસ્તક નમાવીને ઊભા.
હવે પ્રભુ વાસક્ષેપ કરવારૂપે તે મુનિવરોને તીનો અનુજ્ઞા આપવાના છે એટલે ઇન્દ્રે કાલાહુલ શાંત કરી દીધા. સહુની આંખ એ તરફ મ`ડાઈ ગઈ.
પરમાત્મા સિંહાસન ઉપરથી ઊભા થયા. ઇન્દ્રના રત્નચૂર્ણ ના થાળમાંથી ચૂણ મૂઠીમાં લીધું અને દ્રવ્ય, ગુણ અને પર્યાયથી
