________________
[૧૦]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ
વિપ્રોના મનનું સમાધાન કરી આપ્યું!”
સજયની વાતા સાંભળતા વિપ્રને લાગ્યું કે પોતે જ કયાંક ગણિત કરવામાં ભૂલ્યા હતા ! હવે પછી આ રીતે મનઘડંત કલ્પનાઓ કરીને ઉતાવળા અભિપ્રાયા બાંધવા નહિ.
ચતુર્દશ વિદ્યાપારગામી ધ કટ્ટરતાથી ય ચાર ચાસણી ચડી જાય તેવી કટ્ટરતા ધરાવતા આ વિપ્રના અંતરના કોઈ એક ખ’ડમાં ભગવાન મહાવીરદેવની પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા થઈ ગઈ હોય તેવું તેના મુખ ઉપર કૂણી પડેલી ચામડી ઉપરથી કલ્પી શકાતું હતું. અસ્તુ. હવે મૂળ વાત પર આવીએ.
જગદ્ગુરુએ વિશ્વમાત્રનું કલ્યાણ સાધવાનું સામર્થ્ય ધરાવતી શાસન નામની સંસ્થા સ્થાપી. તેનુ સફળ સંચાલન કરવા માટે શ્રમણપ્રધાન ચતુર્વિધ સંઘ સ્થાપ્યા.
તેનુ સંચાલન શી રીતે કરવુ ? તેના બંધારણ સ્વરૂપ શાસ્ત્રાજ્ઞા-નિયમાવલિ દ્વાદશાંગી (ત્રિપદી દ્વારા) પ્રરૂપી.
આ ‘શાસન'માં જોડાનાર આત્મા માટે ઉદ્દેશ બતાવ્યા કે ચાર ગતિમય સંસારના પરિત્યાગ કરીને મેાક્ષભાવને પ્રાપ્ત કરવા. આ ‘શાસન' નામની વિશ્વકલ્યાણકર સસ્થા માટે જરૂરી સપત્તિ તરીકે તીર્થાં, જિનાલયેાથી માંડીને નાનકડી ચરવળી, પૂંજણી સુધ્ધાં બની ગયાં.
કોઈ પણ સંસ્થા માટે આટલું તે આછામાં ઓછું જરૂરી છે. 'સ્થા (શાસન), સંચાલક (સ.), નિયમાવલિ (શાસ્ત્ર), ઉદ્દેશ (ધ) અને સપત્તિ (તીર્થાūિ),
વૈશાખ સુદ અગિયારસના એ દિવસ મહામ ગલકારી ખની ગયા; એ દિવસે શાસન, સંઘ, દ્વાદશાંગીરૂપ શાસ્ત્રો, ધર્મ અને સપત્તિ પ્રકાશમાં આવ્યાં.
જગદ્ગુરુની પૂર્વના ત્રીજા ભવની ભાવના કે મારું ચાલે તા સજીવેને હું સઘળાં દુઃખ અને સઘળાં પાપમાંથી સથા અને સઃ ડાવી દઉ.....એ ભાવના હવે ફળીભૂત થઈ. ધાર