________________
કરુણામૂતિ
[૬૭]. શૂલપાણિ ! પૂર્વે પશુના ભવમાં માનવતાને છાજે તેવું સત્કૃત્ય તે કર્યું અને આ દેવના પશુમાં પશુને ય ન છાજે તેવું કૃત્ય તું આચરી રહ્યો છે?
જ્યાં જ્યાં આગ જોઈ, ત્યાં ત્યાં પ્રભુ દોડ્યા, કરુણાનાં જળ લઈને. હૃદયમાં કરુણા ભરીને. આંખમાં કરુણ ભરીને. રેમરેમમાં કરૂણા ભરીને.
આગ અને પાણી વચ્ચે અનાદિકાળથી એક મેટે ઝઘડો ચાલ્યો આવે છે. બે ય પિતાને એકબીજાથી અધિક બલી માને છે. પાણી કહે છે, “બળ જગતમાં મારું છે, સહુની તૃષા હું છીપાવું; સહુના મેલ મારા પુનિત સ્પશે જાય! સહુ મને પગે લાગે.”
અગ્નિ કહે છે: “દેવ તરીકે મારી પૂજા થાય છે, સુવર્ણની પણ શુદ્ધિ કરું છું. મારા વિના પ્રકાશનું કઈ અસ્તિત્વ જ નથી.”
પણ કહે છે: “પણ ગમે તેવી આગને હું ઠારી શકું... આગનું અસ્તિત્વ નિર્મૂળ કરી નાખું.”
આગ કહે છે: “પણ પાણીને તે હું ક્યાંય સફાચટ કરી નાખું. વડવાનળને જેણે હોય તેને આ વાત કહેવી ન પડે હોં !”
બેમાંથી એકે નમતું જોખતું નથી. કોઈ એ ય એક આગ છે. પ્રેમ, ક્ષમા, કરૂણા એ એક પાણી છે. જગત ઉપર કોધનું મહત્વ અંકિત થયું છે. પ્રભુ પ્રેમ-કરુણુના મહત્ત્વનું સ્થાપવા માગે છે.
માટે જ જ્યાં જ્યાં આગ ભભૂકી ત્યાં ત્યાં પ્રભુ દોડવા, પ્રેમના-કરુણાના જળબંબા લઈને.
તેમણે શૂલપાણિની આગ ઠારી નાખી. વળી ખબર પડી કે એક ભયાનક આગ ભડભડ જલી રહી છે. આખા ય વનને એણે બાળીને ખાખ કરી દીધું છે. કેઈ ત્યાં જઈ શકે તેમ નથી. એ આગ વસી છે; ચંડકૌશિક નામના નાગના અંતરમાં. એની આંખમાં