________________
મહેલ જેલ બને છે
[3]
ને ? ભાડૂતી લાવેલ કડારતા કયાં સુધી ઊભી રહે ? વમાનને દયાળુ આત્મા જરાક ફફડી ઊચો.
ભેટાભાઈ ! મોટાભાઈ ! આમ રડશે! નહિ, મારાથી નથી જોયું હતું આ રુદન ! જેની આંખમાં આંસુનું બૂંદ પણ મે જોયું નથી તેને મારા જ નિમિત્તે અશ્રુની ગંગા બેય આંખમાંથી વહી જાય ! ના, ના. મોટાભાઈ! આપ શાન્ત થઈ જાઓ. આપણે કોઈ વચલા માર્ગ કાઢીએ.’ કુમાર એકદમ બોલી ગયા.
નંદિવધનને ખૂબ આશ્વાસન મળ્યું થેાડી વારે એ શાન્ત થયા. વાત કરી.
અતિ નિષ્ણુય થયેા કે કુમારે બીજા બે વર્ષે ગૃહવાસમાં રહેવું. એમાં કુમારની ઇચ્છા મુજબ એ બ્રહ્મચર્ય પાળી શકે, અચિત્ત પાણી વાપરી શકે; તથા એમના નિમિત્તે કેાઈ ભાજન બનાવવું નહિ વગેરે નક્કી થયું.
ન છૂટકે કુમારને આ નિર્ણુય લેવા પડો. પળ પી એકેકા દિવસ જેવી લાગતી હતી. દિવસ માસ જેવે! અને માસ વર્ષ જેવા લાગતા હતા.
જેએ નિશ્ચિત ચરમ શરીર હતા, ચાવીસમા જિનપતિ થવાન. હતા, તેમને ય કર્મીની કેવી પરાધીનતા !
વિરાગની વૃત્તિ પ્રકૃષ્ટ અને ત્યારે સામાન્યતઃ એ પ્રવૃત્તિ અને, વૃત્તિમાં વિરાગ હોય તે પ્રવૃત્તિમાં વિરાગ જ હોય ને? રાગનાં દર્શન તે શું થાય? રાગની વૃત્તિ પ્રકૃષ્ટ બને તે પ્રવૃત્તિ રાગની જ અને; તેવું જ વિરાગનું છે. અંતરમાં વિરાગ અને આચારમાં રાગ–એ વાતને ઝટ ઝટ મેળ બેસે તેમ નથી. કુમાર વર્ધમાન વિરિક્તનું જીવન મોટાભાઈ નંદિવર્ધનને દુ:ખે છે છતાં સારમાં રહ્યો એના સંતાપ એને જરાય એછે નથી. સઘળું ધાર્યું તે કોઈનું ચ થતું નથી.
જીવે છે. એ ય જો કે એમ કરીને ય કુમાર
