________________
મહાભિનિષ્ક્રમણના પંથે
પિ૨] કેવું સ્વાર્થમય જગત ! સહુને પિતાનું સ્વજન જાય છે એનું રુદન છે; પણ શ્રમણનાં ભાવિ દુઃખની ભયાનક કલ્પનાઓ કરીને એમની સાથે રહીને સેવા કરવા માટે એક પણ પ્રજાજન તૈયાર થતું નથી! પિતાના સ્વાર્થનાં સુખને સળગાવવા હિંમત કરી શકતું નથી!
લાખો રડે એ કરતાં એક સાથે જવા તૈયાર થાય તે જ સાચા રાગનું પ્રકટીકરણ નથી શું ?
રુદનમાં જ પોતાને રાગ વ્યક્ત કરી શકાય છે? ના, ના. એ રુદનમાં તે નર્યો દંભ છે અથવા તે કેવળ મોહ છે.
વિરહની વેળા આવી ગઈ. શ્રમણ થંભી ગયા. સહુને મૂંગું સૂચન થઈ ગયું કે હવે પાછા વળે. મારે ડગ ભરવાં છે.
રાજા નંદિ શું બેલે? બેલવા જેવું કાંઈ હતું જ નહિ. સહુએ હાથ જોડ્યા. વંદના કરી. શ્રમણ ભગવંતે સહુને ધર્મલાભ દીધો અને
અને કોઈ પ્રેમ, કે કઈ દિલ બતાવ્યા વિના, મિત પણ કર્યા વિના વિશ્વના એ ઉદ્ધારક ધીર-ગંભીર પગલે ચાલી નીકળ્યા.
એકાકી.
એ એકલવીર હતા, એકલે હાથે જ, આપબળે જ એમને કર્મરાજ સાથે સંગ્રામ ખેલી લેવાનો હતે.
શ્રમણાર્યની પીઠ દેખાઈ ત્યાં સુધી રાજા અને અને સમગ્ર પ્રજાજન ઊભા રહ્યા. સહુ રડતા હતા.
યશોદા, પ્રિયદર્શના, જમાલિ, પ્રિયંવદા, સુપાર્શ્વ સહુ સ્તબ્ધ હતાં. દીનમનરક હતાં.
રાજા નંદિ મુક્તકંઠે વિલાપ કરે છે, “એ વીર ! આમ એકલે ક્યાં જઈશ? અઘોર જંગલમાં! ત્યાં શું થશે તારું ? કેણ ખબરઅંતર લેશે? વાઘવને કેટલે ભય? ભિક્ષા લેવા જતાં અપમાનને કેટલે ભય? ન મળે તે શું થાય? ટાઢતડકા શી રીતે વેઠીશ? ડાંસ-મચ્છરને શી રીતે ખમીશ ?
Gal.
