________________
મહેલ જેલ બને છે
[૩૭] મેટાભાઈ મારી પ્રતિજ્ઞા પૂર્ણ થઈ છે. માતા-પિતા કાળધર્મ પામ્યાં છે. હવે મને સર્વ સંગત્યાગના પથે જવાની અનુજ્ઞા આપે.
માતા-પિતાના અવસાને અવાચક જેવા થઈ ગયેલા નદિવર્ધન તે આ સાંભળીને સાવ મૂઢ થઈ ગયા ! એ કશું યન બેલ્યા.
એમની આંખો ફફક ફફક આંસુ સારવા લાગી. એમનું હૃદય ધડક ઘડક ધડકવા લાગ્યું ! ફટકો ઉપર ફટકો ! પડેલાને પાટુ ! આત ઉપર આફત! હૈયું ખાલી થયું ત્યાં સુધી રડ્યા જ કર્યું. કુમાર વર્ધમાન સ્થિર ઊભા રહ્યા, ઉત્તરની રાહ જોતા.
મોટાભાઈનાં આંસુએ એમને જરા ય ન ડગાવ્યા ! મેરુને ધ્રુજાવી નાખનાર આંસુથી ધ્રુજી ઊઠે! અસંભવ!
ડૂસકાં લેતાં નંદિવર્ધન બેલ્યા, “કુમાર વર્ધમાન ! હજી તે હમણાં જ માતાજી અને પિતાજીને વિરહ થયે છે! મારા બે ય શિરછત્ર તૂટી પડ્યાં છે ! અને તું આ શી વાત લાવ્યો ? હું શું સાંભળું છું, તે જ મને સમજાતું નથી. આ તે સ્વપ્ન છે કે સત્ય !”
મોટાભાઈ સત્ય છે, સાવ સત્ય. હવે આપ મને સત્વર અનુજ્ઞા આપિ, અણગાર બનવાની.” કુમારે કહ્યું.
“લઘુબંધુ, મારે કશે જ વિચાર તારે કર નથી? હું નબાપે બ, ભાવિહેણ અનાથ બને. તને એની જરા ચ દયા નથી આવતી? એ દયાના સાગર! શા માટે દાઝયા ઉપર ડામ દે છે? તાજા લાગેલા ઘા ઉપર મીઠું ભભરાવે છે?
“પણ મોટાભાઈ, હવે તે હું આ કારાવાસથી ત્રાસી ગયે છું. મારા માટે આ મહેલ જેલ બની ગયું છે. એક સમય હું શી રીતે પસાર કરું છું એ મારું મન જાણે છે! સાતમી