________________
ઉદાસીનતા મગનભથી
[૩૧] તે મેં પ્રતિજ્ઞા કરી છે. “માતાપિતા જીવિત હોય ત્યાં સુધી જ ગૃહમાં રહીશ.” તે શું કરવું ? લગ્ન? ઓહ! આ કેવી ભીંસ ? શું કરું? કાંઈ સમજાતું નથી.
એટલામાં કેઈને પગરવ સંભળાયે. માતા ત્રિશલા પિતે જ આવી રહ્યાં હતાં. કુમાર એમને જોતાં જ ઊભું થઈ ગયે. ખૂબ જ સંભ્રમ સાથે સામે આવીને, “માતાજી....માતાજી આપ !” કહતે પગમાં પડ્યાં. ઊઠીને નમસ્કાર કર્યા. “માતાજી! મને જ કેમ ન લાવ્યા? શું હું ન આવત? આપને કાંઈ શંકા પડી હતી મારામાં ?”
કુમારના વિનય-દર્શને ગદ્ગદ્ બની ગયેલાં માતા ત્રિશલા બેલ્યાં, “વર્ધમાન! તારા મુખચન્દ્રનાં દર્શન માટે તે નગરની નારીઓ ચકેરની જેમ તલસતી હોય છે, પછી તારી માના તલસાટમાં તે શી કમીના હોય! બેશક તને બોલાવી શકતી હતી, પણ તારા મુખનાં દર્શનમાં થનારે એટલેય વિલંબ મને પરવડતા ન હતા એટલે જ હું જાતે જ ચાલી આવી. બેટા, કેઈ શંકા નથી તારી વિશ્વવંદ્યા સહાગિની માને! એની તે છાતી ગજગજ ફૂલે છે; એના પનોતા પુત્રનાં વિનય-દર્શને ! મારા લાડીલા કુમાર ! તારી મા બનીને તે મેં જગતની સઘળી માતાઓમાં સર્વોપરી સ્થાન મેળવ્યું છે! મારી તે ઈર્ષ્યા કરતી હશે વિશ્વની એ જનનીઓ! દીકરા! વિશ્વના તમામ જીની તું ખરી મા બનવાનું સર્વોચ્ચ પદ પામવાને છે એ ખરી વાત. પરંતુ એ “માની પણ “મા” હું દાદીમા છું. અને તે કોણ ઈન્કાર કરી શકે તેમ છે? બેટા, જગતના કેઈ સુખ મને મળો કે ન મળે, કઈ સૌભાગ્ય મને પ્રાપ્ત થાઓ કે ન થાઓ; મને તેની લગીરે પરવાહ નથી. મારે તે તારું દશનસુખ અને વિશ્વના જંતુની દાદીમા બનવાનું સર્વોચ્ચ સૌભાગ્ય મળ્યું એ જ બસ છે.
માતાના અંતરમાં વસેલા મેહને કુમાર જોઈ રહ્યો હતે.
