________________
[૩૪
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ કળાના બાવીસ બાવીસ તીર્થકરોના આત્માએ ગૃહવાસનું સેવન કર્યું છે; સંતતિ ઉત્પન્ન કરી છે છતાં એમને મેક્ષ અટક્યો નથી કે સંસારભ્રમણ વધ્યું નથી અને તારું એકલાનું જ તેમ થઈ જશે શું ?
માતાજી, સ્ત્રી એટલે સ્ત્રી જ નહિ પણ સ્ત્રી પરત્વેની વાસના ભવભ્રમણ કરાવે છે તેમ મારું કહેવું છે!” કુમારે ખુલાસો કર્યો.
એકદમ તાલી દેતી ત્રિશલા બેલી ઊઠી, ચિરંજીવ બનજે મારા લાલ; તું એ વાસનામાં ન ફસાતે. લે બસ, બેલ હવે મંજૂરી મળી ગઈ ને ?”
કુમાર ફરી નીચું નાખી ગયો. દિવ્યતાનને ઉપયોગ કર્યો ! જાણે ભાવિના અજ્ઞાત અંધકારમાં સર્ચલાઈટને પ્રકાશ ફા લાગે ! કુમારે જોયું ઓહ! ભેગકર્મ જોરદાર છે! બસ, યશોદાના સ્વામી બનવું જ પડશે?
કુમાર મૌન બેસી રહ્યો.
માતા ત્રિશલાએ હર્ષથી ગગદ્ થઈને દીકરાના ગળે હાથ નાખીને એના ગાલે એક મધુર ચુંબન કરતાં કહ્યું, બેટા વર્ધમાન! તારી માને તું “હા” કહી દે એક વાર. એને સંમતિ આપી દે. લે, મારી તને આશિષ છે કે તું વાસના વિનાનું ભેગસુખ પામજે. બસ, પછી તે ભવભ્રમણ નહિ રહે ને? હવે “હા” કહી દે છે ! બોલ ‘હા’ ને? ચેકસ ને?
કુમાર શું કહે ? પાપકાર્ય માં વળી સંમતિ! ના, ના. ‘હા’ તે કેમ ભણાય ! કુમાર મૌન જ બેસી રહ્યો.
પણ માતા ત્રિશલાએ એ મનમાં જ સંમતિ વાંચી લીધી. મહામુસીબતે પ્રાપ્ત થયેલ વિજ્ય ફરી ક્યાંક જતે ન રહે એટલે તુરત જ આનંદ વ્યક્ત કરીને, કુમારને છાતીસર ચાંપી, એનું માથું ટૂંઘીને ત્રિશલા ઝડપભેર પગલાં ભરતી વિદાય થઈ ગઈ