________________
વિરાગમૂતિ
[૧]
પુરુષે જ શીણુ –વિશાણુ કરી નાખ્યા હતા; બીજા કાઈ એકદર આત્માએ નિહ. ચક્રી સનના અંગઅંગમાં રાગોને ફેલાવી દેવાનુ કામ પણ એ જ કાળપુરુષનું હતું. એના વિનાનું કમ તે બિચારુ છે બિચારું !
કાળપુરુષના હ`ટરે જ ઇઝરાયેલ-આરમ જગતના ધમધમતા ઉદ્યોગોને ધૂળ ચાટતા કર્યાં, હજારો માનવાનાં શા ઉપર ગીધડાં ઉડાડયાં; શત્રુ—મીસાઈલાને આકાશમાં ઊભાં ને ઊભાં સળગાવી નાખ્યાં!
અપ્રતિહત સામર્થ્ય છે; કાળપુરુષનુ ! કાઈ એના હુટરની નીચેથી નાસી છૂટી જાય તે સવિત જ નથી.
હા, કાળના ય કાળિયા કરી જનાર સવાશેર કાઈ હાય તા તે છે માત્ર સિદ્ધશિલા ઉપર સદા રહેતા વિશુદ્ધ આત્મા !
કાળપુરુષના આ હંટર આનતદેવલાકના દેવાત્મા ઉપર પણ અસર કરી. અસંખ્ય વર્ષાનું એનુ આયુષ્ય સળગી ઊડ્યું! રહ્યું માકી માત્ર છ માસનું !
દેવાત્માના તે સમય આવી ગયા હતા કે જે સમયને પ્રાપ્ત કરીને—વિદાયની યાદ કરીને-દેવાત્માઓ છાતીફાટ રુદન કરે છે ! જે સમયે પોતાની પ્રિયતમાના વિરહને તે લેશ પણ ખમી શકવા કાયર અને છે! જે સમય એમના ભીષણ ભાવિનું દર્શન કરાવીને એમના આત્માને ભડકે ખાળતા હાય છે, એમની સદા હસતી ખીલતી પુષ્પમાળા પણુ કરમાવા લાગે છે. એમની દેહકાંતિ સ્લાન થતી જાય છે.
પણ... પણ આ દેવાત્માને એમાંનું કશુ જ ન હતું. એથી બધું જ વિપરીત હતું.
આજ સુધી જેવા અપૂર્વ આનંદ જોવા મળ્યા નથી, તેવા અપૂર્વ આનંદ તેના મુખ ઉપર તરવરતા હતા. માત્ર છ માસ ! આંખના એક પલકારેાસ્તા ! પછી જીવત્વના બહુમાનની સાધના !
