Book Title: Sanghpattak
Author(s): Sanyamkirtivijay
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
________________
विभाग-१, बृहद्वृत्तिः
१३१ इह लोके प्रवचने वा कश्चिज्जिनशानस्थो मा ज्ञासीत् मा मंस्त यत् इदं मिथ्यापथकुपथत्वप्रकटनं अनुचितमसङ्गतम् ॥ यदि हीदं रागद्वेषाभ्यामतथ्यं विधीयेत तदा नौचित्यं स्यान्नचैवमस्ति ॥अथो इत्यानन्तर्येऽव्ययम् ॥ तेनाऽनुचितज्ञानानन्तरं मा कुपत् मा क्रुधत् कोपि कश्चित् ॥ ___ यदि ह्येतदनुचितं स्यात्तदा तद्ज्ञानानन्तरं कोपोपि कर्तुं कथञ्चित् युज्येत ॥ न चैवं तस्मान्न कोपनीयम् ॥अथ यद्येवं मिथ्यापथकथनेन परेषां कोपाविर्भावशङ्का तदासौ न कथनीय एव ॥ परं सङ्क्लेशहेतोः सत्यस्यापि वचनस्यावक्तव्यत्वेनाभिधानात् ॥ यदुक्तम् ॥ सच्चावि सा न वत्तव्वा, जओ पावस्स आगमो ॥ इत्यत आह ॥ यस्माद्यतो हेतोर्जेनभ्रान्त्या साधुसाध्वीश्रावकश्राविका चैत्याद्याकारदर्शनादार्हतमेतत्प्रवचनमिति मिथ्याज्ञानेन न हि लिङ्ग्यादयस्तत्त्वत आर्हता उक्तन्यायेन तेषां तथात्वस्यापाकरणात् ॥ ____ ततो यथा हृत्पूरपूरितोदराः सकलमुपलादिजालं काञ्चनतयाऽध्यवास्यन्ति तथा तेपि जडा:कुवासनावासितान्तःकरणा वस्तुतोऽनार्हतमप्येतत् लिङ्गिवर्हितमिति विपर्यस्यन्तीति भवति जैनभ्रान्तिः ॥
तया कुपथपतितान् कुमार्गप्रस्थितान् नन् मानवान् प्रेक्ष्य अवलोक्य तत्प्रमोहापोहाय कुपथपतितनरप्रागुक्तप्रबलमिथ्याज्ञानापनोदाय इदं एतल्लिङ्गिनां मिथ्यापथस्वरूपं किमपि दिग्मानं सकलस्य तस्याग्दिर्शिभिर्जिह्वाशतेनापि वक्तुमशक्यत्वात् ॥ . कृपया कथममी मूढास्तीर्थाभावकदर्थिताः कुपथस्वरूपं विज्ञाय तत्परिहारेण सत्पथमभ्युपेत्य भवोदधिं तरिष्यन्तीत्यनुकम्पया कल्पितं भव्यं प्रतिपिपादयिषया सकलं संकलय्य प्रथमं चेतसि मज्जितं ततो जल्पितं अक्षररचनया दृब्धम् ॥ तदन्तरेण परस्य पुरतः सम्यक् प्रतिपादयितुमशक्यत्वात् ॥
च समुच्चये ॥ एतेन सच्चावीत्याद्यागमबलेन परसङ्क्लेशनिबन्धनं सत्यमपि वचो न वचनीयमिति यदाशङ्कितम् ॥ तदप्यपाकृतम् अस्यागमस्यान्यविषयत्वात् ॥ तथाहि ॥ धर्मायोग्यं प्रति हितैषिणापि सत्यमपि हितोपदेशवचनं न भाषणीयम् ॥ तस्य कर्मबन्धहेतुत्वात् ॥ तथा क्वचिदटव्यादौ तस्थूषा मुनिना देदृशुषापिमृगं मृगयमाणस्य व्याधस्यानुयुञ्जानस्यापि तस्य पुरतो मृगदर्शनं सत्यमपि नाभिधातव्यम् ॥
तद्विधातनिमितत्वात् ॥ किन्तु तत्र तद्विपरीतं वक्तव्यं तद्धितत्वात् ॥ तदेव वचनं तत्र सत्यम् ॥ भूतहितमितिवचनात् ॥ इत्येवमादिरस्यागमस्य विषयः ॥ इह तु पार्श्वस्थादिमलिम्लुचैर्वशीकृत्योत्पथेन संसारपल्ली नीयमानं नीराजकमिव जननिवहमवेक्ष्य केनापि महासत्त्वेन विधीयमानस्य पूत्कारविभ्रमं बिभ्रतस्तदुत्पथत्वजल्पनस्य तेषां सङ्क्लेशहेतुत्वेपि प्रवचन
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262