Book Title: Sanghpattak
Author(s): Sanyamkirtivijay
Publisher: Samyag Gyan Pracharak Mandal
________________
विभाग-३, लघुवृत्तिः
१७९ सङ्घनाकृतचैत्यकूटपतितस्यान्तस्तरां ताम्यत ॥३३॥ व्याख्या-'सङ्घत्राकृ०' जन्तुहरिणवातस्य कुतो मोक्षः ? जन्तव एव हरिणाः, तेषां समूहस्य कुतो मोक्षः-कुतो निर्वाणम् ? कथम्भूतस्य जन्तुहरिणवातस्य ? सङ्घव्याघ्रवशस्य उत्सूत्रप्रज्ञापकः स्वच्छन्दचारी विषयलोलुपः साधु-साध्वी-श्रावक-श्राविकासमवायो भूयानिह सङ्घ उच्यते, स एव व्याघ्रः, यथा व्याघ्रायत्तस्य हरिणवातस्य मोक्षः च्छुटनं न भवति तथैवेति । पुनः कथम्भूतस्य ? सङ्घत्रा-श्रावकलोकेन कृतचैत्यकूटपतितस्य भक्त्या तदायत्तीकृतानि जिनगृहाणि, एतान्येव कूटाः मृगबन्धनयन्त्रविशेषास्तेषु प्रतिबद्धस्य । पुनः किं विशिष्टस्य ? अन्तस्तरां चेतो मर्मणि ताम्यतः खिद्यमानस्य मृगोऽपि बद्धः सन् चेतो मर्मण्यतितरां खिद्यति पुनः किं विशिष्टस्य ? सन्मुद्रादृढपाशबन्धनवतः सन्-तस्य सङ्घस्य मुद्रा चतुर्दश्यादिपर्वतिथयस्ता एव दृढपाशाः, तैर्बन्धनं, तद्युक्तस्य । अत एव स्पन्दितुं-चलितुम् अपि न शक्तस्य-न समर्थस्य । पुनः कथम्भूतस्य मुक्त्यै-मोक्षार्थं कल्पितदानशीलतपसःविहितदेशचारित्रानशनादेरपि । एतत्क्रमस्थायिनः-एतस्य-सङ्घस्य क्रमोरात्रिस्नानादिकापरिपाटी तद्वर्तिनः । एतावद्बन्धनयुक्तस्य तत्रापि सङ्घशार्दूलवशस्य जन्तुहरिणवातस्य कुतो मोक्षः ? न कुतोऽपीयर्थः ॥३३॥
इत्थं मिथ्यापथकथनया तथ्ययाऽपीह कश्चित् ॥३४॥ व्याख्या-'इत्थं मिथ्या०' ॥ इह-लोके इदम् अनुचितम्-अयोग्यं कश्चिन्माज्ञासीत् । इदं जिनवल्लभेनोक्तं सङ्घपट्टाख्यम् अनुचितमिति मा कश्चिन्मंस्त कया ? इत्थं-पूर्वोक्तप्रकारेण मिथ्यापथकथनयादिगम्बरोक्तमिथ्यापथप्रकथनया । कथम्भूतया ? तथ्ययापि-सत्ययापि । अथानन्तरं कश्चिन् मा कुपत्-मा क्रोधं कार्षीत् । अथ यद्येवं मिथ्यापथकथनेन परेषां क्रोधशङ्का तदासौ न कथनीय एवेत्याह-'यस्मा दिति यस्मात् कारणादेतत् किमपि दिग्मात्रं कृपयाअनुकम्पया कल्पितं-सकृत्-जल्पितं च-अतिशयेनोक्तं च । किं कृत्वा ? नून्-मानवान् प्रेक्ष्यअवलोक्य । कथम्भूतान् नन् ? जैनभ्रान्त्या-'अयं जैनमार्गः' इति मिथ्याज्ञानेन कुपथपतितान्कुमार्गप्रस्थितान् कस्मै कल्पितं ? तत्प्रमोहापोहाय-तेषां नृणां प्रचण्डमोहनाशाय । यथाऽमी मूढाः कुपथः स्वरूपं विज्ञाय तत्परित्यागेन सत्पथं गृहीत्वा संसारसागरं तरिष्यन्तीति कृपया जल्पितमित्यर्थः ॥३४॥
किमपि दिग्मानं जल्पितम् ? इति कथमुक्तं यावता सकलमेव कथं नोक्तमिति-अतः आह
प्रोद्भूतेऽनन्तकालात् कलिमलनिलये नाम नेपथ्यतोऽर्हन् ॥३५॥ व्याख्या-प्रोद्भूत० यः कश्चित् नृषु-मनुष्येषु कुबोध निरसिसिषुः सन् कुदेशनोत्पादितं
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262