________________
૧૨
ખરેખર આ દુનિયા સ્વાર્થની જ સગી છે, તેના મનમાં આ વિચારો ચાલી રહ્યા છે ત્યાં જ તેની પત્ની આવી. પુત્રના મરણનો હ્રદયમાં ભયંકર આઘાત છે, પણ પતિ માંદો છે તે આ વાત જાણે તો તેના મન ઉપર અસર થઇ જાય એટલે હસતે ચહેરે પતિ પાસે ગઇ. એનો પતિ કહે છે તું હવે મારાથી કંટાળી ગઇ લાગે છે ! કેમ ! પત્ની કહે, સ્વામિનાથ ! આપ આ શું બોલો છો ! પતિ કહે, જો તેમ ન હોય તો તું મને આવી ભયંકર સ્થિતિમાં મૂકીને ક્યાંય જાય તેવી નથી.
પત્ની કહે, મારે અચાનક કામ આવી પડ્યું ને જવું પડ્યું, જેમ તેમ કરીને પતિને સમજાવી દીધો. થોડી વાર થઇ એટલે પતિ બોલ્યો, ઠીક, તું તો આવી પણ ઘડીએ ઘડીએ તારા ખોળામાં આવી પડનારો તારો પાલવ ખેંચનારો કેમ દેખાતો નથી ! એ ક્યાં ગયો છે ? પત્ની કહે, આપને ઠીક ન હતું ને એ મને બહુ પજવતો હતો એટલે પાડોશીને ઘેર મૂકીને આવી છું.
પતિ કહે છે, હવે તેને લઇ આવ. હમણાં આવશે એમ કહીને પતિને સમજાવ્યો, થોડીવાર થઇને બાબો ન આવ્યો એટલે ફરીથી હઠ કરીને કહ્યું, હવે તારી આશાના મિનારા તેના ઉપર જ છે, આ બિમારીમાંથી બચ્ચું તેવી મને આશા નથી.
પત્ની કહે, આવું શું બોલી રહ્યા છો ? પણ તું બાબાને લઇ આવ. હું તેને રમાડી લઉં, તેના માથે વહાલભર્યો હાથ ફેરવી લઉં.
હવે પત્ની સાચી વાત કહે છે, સ્વામિ ! ત્રણ વર્ષ માટે તે આપણે ઘેર મહેમાન થઇને આવ્યો હતો, તે મહેમાન ચાલ્યો ગયો, હું તેને વિદાય આપવા ગઇ હતી, શું બોલે છે ! આપણો લાડકવાયો ચાલ્યો ગયો ! પતિ રડે છે, ત્યારે બાઇ તેને સાંત્વન આપે છે.
આ દુનિયામાં કોણ કોનું છે ? શું તે ગયો ને આપણે નથી જવાનું ? વહેલા કે મોડા એક દિન સહુને જવાનું છે. આપ શાંતિ રાખો. એ ત્રણ વર્ષ આપણને કિલ્લોલ કરાવીને ચાલ્યો ગયો. આપણે તેના માર્ગે જ જવાનું છે. આપ વધુ ચિંતા ન કરો, ધાર્મિક દાખલા અને દલીલો આપીને પતિને સમજાવ્યો.
હા પતિની તબિયત સારી થતી નથી. દવા માટે પૈસાની જરૂર છે. એટલે પતિના કહેવાથી પત્ની શેઠ પાસે ગઇ. પટાવાળાની પરવાનગી મેળવી શેઠને મળીને કહ્યું, સાહેબ ! આપની મિલમાં નોકરી કરતો અમુક મજૂર આટલા વખતથી ખૂબ બિમાર છે તેની ચાકરી માટે ૨૦૦ રૂપિયાની જરૂર છે તો કૃપા કરીને આપો. તે સાજો થશે એટલે વધુ મહેનત કરીને વાળી આપશે.
ત્યારે શેઠ મિજાજમાં આવીને કહે છે, આવા તો કંઇક માદાં થશે ને મરશે, ને કંઇક માંગવા આવશે, શું એ ભિખારીઓને માટે પૈસા કમાઇએ છીએ ? ચાલી જા અહીંથી, એમ કહીને ધક્કો માર્યો.
ત્યારે બાઇ કહે છે શેઠ ! મને આમ ધક્કો ન મારો. જ્યારે તમારી ગાડી નીચે મારા બાળકને કચડી નાખ્યો હતો ત્યારે તમે રૂ. ૫,૦૦૦ હજારનો ચેક આપવા ઊઠ્યા હતા, તો તેના બદલે અત્યારે પચાસ રૂ. તો આપો.
