________________
૨૩
- કર્મભૂમિ (જ્યાં અસિ, મસિ, કૃષિનો વેપાર હોય તેને કર્મભૂમિ કહે છે.)
અકર્મભૂમિ (જ્યાં કર્મબંધના કારણો નથી, જ્યાં અસિ, મસિ અને કૃષિનો વેપાર નથી તેને અકર્મભૂમિ કહેવાય છે.)
અને અંતરદ્વીપના મનુષ્યો મળી મનુષ્યના ત્રણ ભેદ છે. ભુવનપતિ, - વ્યંતર - વાણવ્યંતર, જ્યોતિષ અને વૈમાનિક એ પ્રમાણે દેવતાના ચાર
ભેદ છે.
વળી જીવના ઉત્તરભેદ.... નારકીના ૧૪ ભેદ, તિર્યંચના ૪૮ - મનુષ્યના ૩૦૩ દેવતાના ૧૯૮૦ મળી કુલ પાંચસોને ત્રેસઠ ભેદ છે.
આત્મા જ્યાં સુધી સિદ્ધિગતિને પ્રાપ્ત કરતો નથી ત્યાં સુધી ચોરાશી લાખ જીવાયોનિમાં પાણીના રેંટની જેમ ભમ્યા જ કરે છે.
न सा जाई न सा जोणि न तं ठाणं न तं कुलं । न जाया न मया जत्थ, सव्वे जीवा अणंतसो ॥४॥ एगया देवलोओसु, नरए सुविओ गया ।
एगया असुरं कायं, जहा कम्मेहिं गच्छई ॥ ५ ॥ ચૌદ રાજલોકમાં એવી કોઈ જાતિ નથી, એવી કોઈ યોનિ નથી, એવું કોઈ સ્થાન નથી, એવું કોઈ ફૂલ નથી, જયાં સર્વ જીવો અનંતીવાર કર્યા અને જનમ્યા ન હોય, જીવ કર્મે કરીને જ દેવલોકમાં, નરકમાં અને અસુર કાયમાં એકલો જ ઉત્પન્ન થાય છે.
સર્વ સંસારી જીવો નટની માફક અવનવા પ્રકારના શરીરને ધારણ કરી, આ સંસારભૂમિ ઉપર પોતપોતાના કર્મ બંધનના અનુસારે આવે છે. અને જાય છે.
ભવ્ય જીવોને દયા, દાન અને ધર્મ એ ત્રણ કલ્પવૃક્ષ છે, અને દાન, શીલ, તપ અને ભાવ તે તેની શાખાઓ છે. અને તેનું ફળ એ જ મોક્ષ છે.
ધર્મની આરાધના જ પુણ્યની બેંતાલીશ પ્રકૃતિથી સુખ અપાવે છે. અને એજ આરાધના મોક્ષસુખ અપાવે છે. ધર્મની આરાધના વિનાનું જીવન તે પશુજીવન છે. આ પ્રમાણે ગુરૂદેવની વાણી સાંભળી સુરદત્ત શ્રેષ્ઠી જૈન ધર્મને વિષે આસકત બન્યો અને જીવાજીવાદિ નવ તત્વોની ઉપર શ્રદ્ધાવંત બન્યો.
પ્રભુ! મારા અશુભ કર્મોના ઉદયે કરીને મારું સર્વસ્વ નાશ પામ્યું છે, તો આપ કૃપા કરીને મને કોઈ આરાધના બતાવો કે જેથી મારા અશુભકર્મો નાશ થાય. તે વારે શ્રી ગુરૂભગવંતે પોષદશમીનું આરાધન કરવા શ્રેષ્ઠીને જણાવ્યું. પોષદશમી શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુનું જન્મકલ્યાણક છે, જેથી તે દિવસની આરાધનાથી અશુભ કર્મોનો ક્ષય થાય છે. અનેક પ્રકારની રિદ્ધિ-સિદ્ધિઓ પ્રાપ્ત થશે. અને અનુક્રમે મોક્ષની પ્રાપ્તિ પણ થશે.
તે વ્રત કઈ વિધિથી આરાધવું, તે આપ કૃપા કરીને ફરમાવશો? સુરદત્ત શ્રેષ્ઠીએ ગુરૂભગવંતને પૂછયું...
