________________
૧૩૪
પર્યુષણપર્વનાં વ્યાખ્યાન
પ્રથમ દિન
બે વિભાગ, ત્રણ દિવસ શરૂઆતના. પાંચ દિવસ પછીના.
૧ પાર્ટમાં લક્ષ્મીસૂરિષ્કૃત. બીજા વિભાગમાં ભદ્રબાહુસૂરિકૃત. છ અઠ્ઠાઈ છે. ચોથી અઠ્ઠાઈ પર્યુષણની.
(૧) કાર્તિકી (૨) ફાગણ ચોમાસી (૩) અષાઢની (૪) શ્રાવણ ભાદરવાની અશાશ્વતી આ ચાર છે. બીજી બે શાશ્વતી. જેનું કોઈએ સર્જન કર્યું નથી અને ભવિષ્યમાં વિસર્જન થવાનું નથી તે
શાશ્વત.
પાંચ કર્ત્તવ્ય
૧ અમારિ પ્રવર્તન. શાશ્વત બધે જ હોય. અશાશ્વત નક્કી નથી. છ પ્રકારની મારિ છે. છ પ્રકાની અમારી છે. ૧ મારિ - પશુ હત્યા. દેવનાર કતલખાનામાં.. પક્ષીની હત્યા. ચાર વસ્તુ ન હોય તે જીવન નથી. (૧) કુટુંબમાં સંપ (૨) ચિત્તમાં શાંતિ (૩) મનની પ્રસન્નતા (૪) શરીરમાં આરોગ્ય. આ ચાર વિનાનું જીવન નિષ્ફળ છે.
પાપ છૂપાયા ના છૂપે, છૂપે તો બડાભાગ, ડાબી ડૂબી ના રહે, રૂઈ લપેટી આગ.
ના પાપ અંધારે રહે, છાનું કરો કે ચોકમાં; અંતે પોકારી ઊઠશે, આ લોક કે પરલોકમાં.
કામપુરૂષાર્થ અધમ છે; અર્થ પુરૂષાર્થ અધમાધમ છે. પ્રશ્ન - જૈનો વધારે સુખી કેમ ? જૈનો બેંતાલીશ ટકા ઈન્કમટેક્ષ ભરે છે. જૈનો જે કામ કરે છે, તે કોઈ કોમ કરતી નથી. અબોલ - અનાથને ચારો આપતા હોય, પાંજરાપોળ સાચવે છે માટે. હિંદુલોકો ગોશાળા જ સાચવે છે, જ્યારે જૈનો બધાં જ પશુઓને સાચવે છે.
૨ મારિ - ગર્ભહત્યા. આ હત્યા સારી કે પશુ હત્યા ? પેટમાં ચાલતા ભ્રૂણને મારી નાખવું તે સારૂં છે ? પાંચસો રૂપિયામાં પાંચ લાખ બચાવો આ સુગરકેટેડ બતાવે છે. પ્રથમ પાપ - વિશ્વાસઘાત. બીજું પાપ ગર્ભપાત. જીવતા જાગતા હસતા રડતા બાળકના રાઈ રાઈ જેવા ટુકડા થાય ? આ પાપ ફુટી નહિ નીકળે ?
૩. મારિ સંસ્કાર હત્યા – કોલેજ વેષભૂષા, ટી.વી. વિગેરે ઇંગ્લિશ શિક્ષણ. પાઠશાળા બંધ. સંસ્કારોથી જીવન સુવાસિત બનાવો, સજ્જન બનાવો પછી ડોક્ટર બનાવજો પણ ધર્મના સંસ્કારો તો આપો.
૪. આર્ય સંસ્કૃતિની હત્યા
પરધન પથ્થર માનીયે, પરસ્ત્રી માત સમાન, ઉસસે જો હરિ ના મિલે, તો તુલસીદાસ જબાન.
