________________
૧૨
મહાસતી ચંદનબાળા, બંધક મુની, મેતારજ મુની, ગજસુકમાળ આદિને અશુભ કર્મો ઉદયમાં આવ્યાં તે ભગવતાં આવડ્યાં તે તે ગયાં, સત્તામાં હતાં તે ઉદિરણાથી કાઢ્યાં અને પરમાત્મદશાને પ્રાપ્ત કરનારાં બન્યાં. તેમ પૃથ્વીચંદ્ર, ગુણસાગર, ભરત મહારાજા આદિ અનેક મહાસુખી આત્માઓને વૈભવ મળે, તે ભેગવતાં આવડ્યાં તો કર્મને ક્ષય કરી પરમાત્મા બન્યા. સુખ અને દુઃખ ભેગવતાં આવડવાની કળા જેણે પ્રાપ્ત કરી તે જ વિદ્વાન શૂરવીર જ્ઞાની કહેવાય.
માટે જ ઉપર કહ્યા મુજબ, દુઃખ તો બધાને ખરાબ લાગે છે–ભુંડુ લાગે છે, જ્યારે તત્ત્વદષ્ટિ ધરાવનારાઓને સંસારનું સુખ ભુંડુ લાગે છે, કારણ કે જીવને સુખ જ પાગલ–પામર બનાવે છે.
લક્ષમી અનર્થનું કારણ સમજી મહાપુરુષે એના ત્યાગની જનાઓ ઘડે છે. પ્રભુ ભક્તિ, ગુરૂસેવા, વૈયાવચ્ચ, સાધર્મિક ભક્તિ, અનુકંપા, શાસન પ્રભાવના આદિ શુભ કાર્યોમાં ખર્ચે છે. જીએ સુખી થવા માટે એ જ જનાઓ અપનાવવી જોઈએ. ખાસ ધ્યાનમાં રાખવું કે લક્ષમી રાખી રહેતી નથી કાઢી જતી નથી. જેમ જીવ જીવવા કે મરવા સ્વાધિન નથી તેમ લક્ષ્મી મેળવવા, ટકાવવા, ભેળવવામાં પણ જીવ સ્વાધિન નથી. પુણ્યરૂપી કનેકશન હોય તે જ મેળવાય, પરંતુ ભેગવવાનું પુણ્ય ન હોય તે મળેલી ભેળવી શકાય નહિ.
“કબહી કષ્ટ ધનપતિ થાવે, અંતરાય જબ આવે; રેગી પરવશ અન્ન અરૂચી, ઉત્તમ ધાન્ય ના ભાવે.
ભુલ્યો બાજી ” આઠ કર્મો પૈકીનું એક અંતરાય કમ એવું છે કે, લાભાંતરાયના પશમે લક્ષ્મીને લાભ થાય, પરંતુ દાનાંતરાય