________________
૪૩ આપના પિતાશ્રી કરતાં અધિક એવા અધ–ભરતનું આપ પાલન કરી આધિપત્ય ભેગે છે. બાપથી બેટા સવાયા એ કહેતીને આપે સત્ય કરી છે પરંતુ અહીંથી બસો ચેાજન દૂર તક્ષશીલા નગરીને કદંબ રાજા આપની આજ્ઞા સ્વીકારતું નથી. ભરતાદ્ય રાજ્ય પ્રાપ્તિના યશરૂપી ચંદ્રમાં એક એ કલંક છે. લેશ પણ વ્યાધિની ઉપેક્ષા કરવાથી તે વધી જાય છે ત્યારે તે વ્યાધિને પ્રતિકાર અશક્ય બની જાય છે, એ ન્યાયે હે સવામી ! આપ એના સામે રોષ પૂર્ણ કરડી નજર કરશે તે તે સાંભળીને કા ઘડે જેમ હાથ લાગતાં ભાંગી જાય છે તેમ એ પણ ભ્રષ્ટ થઈ જશે. છતાં ન્યાયયુક્ત એવા આપે પ્રથમ દુત મોકલી સમજાવવાનો પ્રયત્ન કરવો ઉચિત છે, ન જ સમજે તો ઉન્મત્ત એવા કદંબ રાજાને યુદ્ધમાં પરાભવ પમાડી તાબે કરવું જોઈએ.
સામતાદિનાં હિતકારી વચને સાંભળીને નળ રાજાએ ચતુર એવા દુતને તક્ષશીલા નગરે રવાના કર્યો.
દુર્ધર એવા એ દુતે તક્ષશીલા પહોંચી જઈ, કદંબ રાજાને સ્વસ્વામીને પ્રતાપ પરાક્રમનું વર્ણન કરી કહ્યું કે, હે રાજન! મહાવૈરીરૂપી દાવાનળ જેવા મારા સ્વામી નળ રાજાની સેવા કરવાનું સ્વીકારી તારું રાજ્ય સુખેથી ભગવ. તારી કુળદેવી જેમ તારા ભલા માટે જે કાંઈ કહે તે માન્ય રાખવાથી સુખી થઈશ માટે મારા સ્વામીની કૃપા તું મેળવ, તું જે આ હતકારી વચનેની અવગણના કરીશ તે દુઃખી થઈ રાજ્ય ભ્રષ્ટ થઈશ.
દુતનાં વચને સાંભળી ક્રોધાવેશમાં દાંત પીસીને કદંબે કહ્યું, રે દુત ! તારે સ્વામી શું ગાંડું થઈ ગયું છે? એ નળ રાજાને સામંતે સુભટ શું મરી પરવાર્યા છે કે કેશરીસિંહ એવા