________________
૧૧૫ ચંદનબાળાએ મૂળાને, શ્રીપાળ મહારાજાએ ધવલશેઠને, મેતારક મુનિએ સનીને દેષ કાઢયો નથી, પરંતુ પિતાના કર્મને જ દેષ કાઢયો છે.
સમ્યગ્દર્શન પામેલા આત્માઓ, જે કાંઈ પિતાને સંસારનું સારૂં મળ્યું હોય તે દેવગુરુ ધર્મને પ્રતાપ સમજે છે, ખરાબ મળ્યું હોય કે થયું હોય એ પોતાના કમેં થયું એમ માને છે. જગતમાં જ ધન નથી, અથવા છે તે ઓછું છે એમ સમજી દુઃખ ધારણ કરે છે, પરંતુ મારી પાસે સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર નથી એનું દુઃખ હેતું નથી.
જ્યારે સાધુ પાસે ધન નથી માટે મહા સુખી છે. એના પાસે સમ્યગ્દર્શનાદિ રત્નત્રયી છે એથી એ પિતાને ચક્રવર્તીથી પણ અનંતગણે સુખી માને છે. માને છે એમ નથી, સુખી છે એ હકીકત છે. સાધુ પણ સીધે કે આડકતરે ધનની આકાંક્ષાવાળે થાય તે તે મહાદુઃખી છે, વખતે પામર-દિન પણ બની જાય છે. વાસ્વામીને ધનાવહ શેઠ પોતાની એકની એક કન્યા રૂકિમણિ અને ક્રોડ સેનિયા સામે આવીને આપે છે; પરંતુ તે સમજે છે કે આ લઈને મારે દુઃખી થવું નથી, એના વગર જ હું બહુ સુખી છું, એમ સમજીને ના પાડે છે, એટલું જ નહિ પણ રૂકિમણિને વિરાગી બનાવી દીક્ષા આપે છે.
સંસારના સુખ પ્રત્યેના વિરાગથી, જેએ ત્યાગી બન્યા છે એમનું જીવન ધન્ય છે. ત્યાગી બનીને જે ભાન ગુમાવે, પાંચે ઇંદ્રિયના વિષયમાં આસક્ત બને તે એ પોતાના સાધુના વેશને લજવનારો બની દુર્ગતિમાં જાય છે, કેઈને પણ દુર્ગતિમાં જવાની ઈચ્છા સરખી નથી, છતાં એનું વર્તન જ એને લઈ જાય છે એ નક્કી છે. બહારથી ત્યાગી દેખાતે અને અંદરથી વિષયા
