________________
બેલે છે કે અમારા જ સિદ્ધાંતે લેકકલ્યાણ કરનાર છે. બીજાએમાં કઈ જ ઠેકાણું નથી, એ તે દેશને રાષ્ટ્રને ખતરામાં લઈ જનારા છે માટે અમને જ તમારો પવિત્ર મત આપો, એમ બેલે છે એટલું જ નહિ પ્રચાર પણ મોટા ખર્ચ કર્યો જાય છે. તે ધર્મ જેવી જીવનમાં મુખ્ય ગણતી વાતને વિતરાગે કહેલો ધર્મ જ-જગતના જીવનું કલ્યાણ કરનાર છે. બીજે કઈ પણ ધર્મ નહિ, એમ ધર્મ નાયકે ધમીઓ બેલે પ્રચાર કરે તેમાં વાધે શું?
મરીચી ત્રીરંડી થયા પછી, બીમાર પડ્યા. ભગવાનની સાથે રહેતા હતા. પણ ભગવાને તથા પોતે પણ ઉપદેશ આપી બનાવેલા ભગવાનના સાધુઓએ વૈયાવચ્ચ કરી નથી, મરીચી પણ ગુસ્સે થયા નથી, ઉલટું વિચાર કરે છે. જ્યાં મહાવ્રતધારી એ પૂજ્ય સાધુ ભગવંતે અને ક્યાં હું ત્રીદંડી, એ મારી સેવા કરે શાના? સાધુઓના આચારથી વિરૂદ્ધ સાધુઓ વર્તન કરે નહિ, હું પણ ઈછું નહિ, આવા મરીચી વિવેકવાળા હતા. માનવતાના નામે હો હા કરી કાગારોળ કરી નથી. છતાં અશુભ કર્મોદયે એક વખતે કપિલ નામના રાજકુમારને વૈરાગી બનાવી દીક્ષા લેવા ભગવાન પાસે મોકલતાં શું તમારામાં ધર્મ નથી ? ત્યારે મરીચીએ કહ્યું, અહિં પણ ધમ છે, ત્યાં પણ છે. બસ આટલું માયા મૃષાવાદ બોલવાથી શાત્રે નોંધ લીધી કે ઉત્સુત્ર બોલવાથી કેડા કેડ સાગરોપમ સંસાર વધી ગયે. કહેવાની મતલબ એ જ કે સર્વ ધર્મ સમાનની ઘેલછા ભરી વાતે કરવી સહેલી છે. પરંતુ એનાં ફળ ભેગવતાં દમ નીકળી જશે, એને ખૂબ વિચાર કરે જરૂરી છે.
માછલાં પકડનાર માછીમાર ભુખે મરતો હોય તે ખાવાનું અપાય એ અનુકંપા ધર્મ કહેવાય, પરંતુ એને માછલાં