________________
પ બાજુ જોવા લાગી ન દેખાવાથી હા અશરણ એવી મારો શું સ્વામીએ પણ ત્યાગ કર્યો ? ના ના એમ બને નહિ, આટલામાંજ મેટું હાથ-પગ ધોવા ગયા હશે. અથવા કેઈવિઘાઘરીએ મારા પતિના રૂપથી આકર્ષાઈ હરણ કરી ક્રિડા કરવા લઈ ગઈ હશે? ખરેખર વૈરીશું એવી એ વિદ્યાધરીએ પિતાની કોઈ કળાથી મારા પતિને મોહિત કર્યા હશે ? કે જેથી હજુ પતિ આવ્યા નહિ. આ પૃથ્વી વૃક્ષે પર્વતે બધું કાલે જોયું હતું એ જ છે. અરણ્ય પણ એ જ છે. ફક્ત આંખોને ઠારનાર, શબ્દોથી કાનને પાવન કરનારા એક પતિ જ દેખાતા નથી.
ચિંતા સમુદ્રમાં ડૂબેલી દવદન્તી સ્વપ્નને અર્થ ચિંતવવા લાગી. આંબો –તે નળ, ભમરીઓ-રાજ્ય પરિવાર, ફલે-તે મેટું રાજ્ય, ફલાસ્વાદ-રાજ્ય સુખ, વન હાથી–તે દૈવ અને વૃક્ષ ઉપરથી પડવું તે પતિથી ભ્રષ્ટ થવું. આવા પ્રકારના સ્વમથી મારા પતિનો મેળાપ દુર્લભ છે. એમ વિચારી બુદ્ધિમાન દવદન્તીએ મુક્ત કંઠે રોવા માંડયું દુર્દશાને પામેલી સ્ત્રીઓને પૈય ક્યાં સુધી ટકે? હે સ્વામી ! મારો શું અપરાધ, મારો ત્યાગ શા માટે? શું તમને હું ભારરૂપ થાત? પોતાની કાંચળી સાપને શું ભારરૂપ થાય છે? નહિ જ. હે સ્વામી ! હાસ્યથી ક્યાંય છુપાયા હે તે હવે દર્શન આપે, અતી હાસ્ય સારૂં નહિ. હે વનદેવતાઓ ! હું તમને પ્રાર્થના કરું છું, મારા પતિનાં દર્શન કરાવે અથવા તે જે માગે ગયા હોય તે માર્ગ બતાવે. હે પૃથ્વી! તું બે ભાગે થઈ જા કે જેથી હું સમાઈ જાઉં. આવા વિવિધ પ્રકારના વિચારોથી વિલાપ કરી આંસુઓની ધારાથી જમીનને સિંચવા લાગી. જલે, સ્થળ, પર્વત, અરણ્ય કઈ પણ જગ્યાએ નળને ન જેવાથી તાવથી પીડાયેલીની જેમ જરા પણ નિવૃત્તિ પામી