________________
બળામાં એક ચિત્રપટ હંસે નાંખ્યું અને આકાશમાં રહી છે. “હે ભદ્ર! જે યુવાનને મેં જોયેલે તારા આગળ વર્ણન કર્યું, તે જ આ ચિત્રપટમાં છે. બરાબર ઈલે, ધારી લે અને વયંવરના દિવસે આવેલા એ કુમારને ઓળખી એને વરી
સુખી થા. »
હંસનું કથન સાંભળી અત્યંત હષત થયેલી કનકવતી અંજલી જોડીને પૂછવા લાગી. તું તારું સ્વરૂપ કહી મારા ઉપર અનુગ્રહ કર; એ સાંભળી હંસરૂપધારી વિદ્યારે પોતાનું દિવ્યરૂપ પ્રગટ કર્યું અને કહ્યું: હું ચંદ્રાત૫ નામે વિદ્યાધર છું. તારા ભાવિ પતિનો હું સેવક છું. વળી બીજી વાત પણ સાંભળ કે જે વિદ્યાના બળે હું જાણી શક્યો છું તે પણ કહું છું. જે મારા સ્વામી અને તારા થનાર પતિનું મેં વર્ણન કર્યું તે સ્વયંવરના દિવસે બીજાને દુત થઈને તારા પાસે આવશે. એમ સાંભળી કનકવતીએ તે હંસરૂપ વિદ્યાધરને આશિર્વાદ આપી વિસર્જન કર્યો.
હર્ષોલ્લાસમાં આવેલી કનકવતીએ વિચાર્યું, મારા ભાગ્ય યેગે જ આ ઉત્તમ પુરૂષ આવી મને પ્રિયકારી સંભળાવે છે. ત્યારબાદ પટને ખેલી વારંવાર અનિમિષ નેત્રે ચિત્રમાં રહેલા તે દેવસદુશ કુમારને જોવા લાગી. એ ચિત્રને પુનઃ પુનઃ કંઠ, હૃદય અને મસ્તકે ધારણ કરવા લાગી.
આ બાજુ હંસરૂપ કરીને આવેલ ચંદ્રાત૫ વિદ્યાધર કૌશલા નગરીમાં ગયે અને પિતાની વિદ્યાશક્તિના પ્રભાવે અખલીતપણે રાત્રે વસતે વાસગૃહમાં પહોંચે ત્યાં વસુદેવને સુખ અને સુતેલા જોયા, પગ પંપાળવા વડે વસુદેવને સાવધ કરી કુમાર પણ ક્ષણવારમાં જાગ્યા. ઉત્તમ પુરૂષ અ૫ નિદ્રા કરનારા હોય છે. રાત્રીને વિશે