________________
સૂત્ર ૧૦૭ તિર્મક લોક : સૂર્યની ઉદય વ્યવસ્થા
ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૮૭ जया णं उत्तरड्ढे दिवसे भवइ, तया णं
જ્યારે ઉત્તરાર્ધમાં દિવસ હોય છે ત્યારે जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिमे
જંબુદ્વીપ દ્વીપના મંદર પર્વતથી પૂર્વ અને पच्चत्थिमे णं राई भवइ।
પશ્ચિમમાં રાત્રિ હોય છે. (ख) ता जया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
(ખ) જ્યારે જંબૂદ્વીપ દ્વીપના મંદર પર્વતથી पुरत्थिमेणं दिवसे भवइ, तयाणं पच्चत्थि
પૂર્વમાં દિવસ હોય છે ત્યારે પશ્ચિમમાં मेऽवि दिवसे भवइ,
પણ દિવસ હોય છે जया णं पच्चत्थिमे णं दिवसे भवइ, तया
જ્યારે પશ્ચિમમાં દિવસ હોય છે ત્યારે णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
જંબૂદ્વીપ દ્વીપના મંદર પર્વતથી ઉત્તર અને उत्तर-दाहिणे णं राई भवइ।
દક્ષિણમાં રાત્રિ હોય છે. (क) ता जया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
(ક) જ્યારે જંબુદ્વીપ દ્વીપના મંદર પર્વતથી दाहिणड्ढे उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे
દક્ષિણાર્ધમાં ઉત્કૃષ્ટ અઢારમુહૂર્તનો દિવસ भवइ, तया णं उत्तरड्ढेऽवि उक्कोसए
હોય છે. ત્યારે ઉત્તરાર્ધમાં પણ ઉત્કૃષ્ટ अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ,
અઢાર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. जया णं उत्तरड्ढे उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते
જ્યારે ઉત્તરાર્ધમાં ઉત્કૃષ્ટ અઢાર મુહૂર્તનો दिवसे भवइ, तयाणं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स
દિવસ હોય છે ત્યારે જંબૂદ્વીપ દ્વીપના पव्वयस्स पुरस्थिम-पच्चत्थिमे णं
મંદર પર્વતથી પૂર્વ-પશ્ચિમમાં જઘન્ય जहणिया दुवालसमुहुत्ता राई भवइ ।
બાર મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. (ख) ताजया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स
(ખ) જ્યારે જંબૂદ્વીપ હીપના મંદર પર્વતથી पुरत्थिमेणं उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे
પૂર્વમાં ઉત્કૃષ્ટ અઢાર મુહૂર્તનો દિવસ भवइ, तया णं पच्चत्थिमेऽवि उक्कोसए
હોય છે ત્યારે પશ્ચિમમાં પણ ઉત્કૃષ્ટ अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ।
અઢાર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. जया णं पच्चत्थिमे णं उक्कोसए
જ્યારે પશ્ચિમમાં ઉત્કૃષ્ટ અઢાર મુહૂર્તનો अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, तया णं
દિવસ હોય છે ત્યારે જંબૂઢીપદ્વીપના મંદર जंबुद्दीवेदीवे मंदरस्स पब्वयस्स उत्तरदाहिणे
પર્વતથી ઉત્તર-દક્ષિણમાં જઘન્ય બાર णं जहणिया दुवालसमुहुत्ता राई भवइ,
મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. एवं एएणं गमेणं णेयव्वं
આ પ્રમાણે આ સદૃશ (જેવા) પાઠોમાંથી
(આગળનું વર્ણન) જાણવું જોઈએ - अट्ठारसमुहुत्ताणंतरे दिवसे, साइरेग
જ્યારે અઢાર મુહૂર્તથી કંઈક ઓછા दुवालस-मुहुत्ता राई।
(સમયનો) દિવસ હોય છે ત્યારે બાર મુહૂર્તથી કંઈક વધુ (સમયની) રાત્રિ
હોય છે.
सत्तरस-मुहुत्ते दिवसे, तेरस-मुहुत्ता राई।
सत्तरस-मुहुत्ताणंतरे दिवसे, साइरेगतेरस-मुहुत्ता राई।
જ્યારે સત્તર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે ત્યારે તેર મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે.
જ્યારે સત્તર મુહૂર્તથી કંઈક ઓછા (સમયનો)દિવસ હોય છે ત્યારે તેરમુહૂર્તથી કંઈક વધુ (સમયની) રાત્રિ હોય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
