________________
૧૧૬ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ
તિર્યફ લોક : પરથી છાયાનું પ્રમાણ
સૂત્ર ૧૦૮૫
एवइयाई छण्णउईए छायाणुमाणप्पमाणे हिं
જ્યાં અનુમાન પ્રમાણથી છનું ભાગોમાં વિભક્ત उमाए, एत्थणं से सूरिए छण्णउइंपोरिसीयं छायं
કરવામાં આવે છે ત્યાં સૂર્ય છ— (પુરૂષ પ્રમાણ) निव्वत्तेइ त्ति।
પોરથી છાયાની નિષ્પત્તિ કરે છે. वयं पुण एवं वयामो
અમે વળી આ પ્રમાણે કહીએ છીએता साइरेग-अउण ट्ठि-पोरिसीणं सूरिए
સૂર્ય કંઈક અધિક ઓગણસાઈઠ (૫૯) પોરબી पोरिसिच्छायं निव्वत्तेइ त्ति।
છાયાની નિષ્પત્તિ કરે છે. - મૂરિય, . ૧, મુ. રૂ ? पोरिसिच्छाय-प्पमाणे
પોરથી છાયાનું પ્રમાણ : ૨૦૮૬. (૧) ૫. તા અવદ્ધ-રિસી જે છાયા વિસરસ વિ ૧૦૮૫. (ક) પ્ર. અપાઈ પોરબી અડધી પોરપી' (અર્થાત્ गए वा, सेसे वा?
પુરૂષની અડધી છાયા તથા બધા પ્રકાશ્ય પદાર્થોની અડધી છાયા) દિવસનો કેટલો ભાગ વીત્યા પછી અથવા કેટલો ભાગ
બાકી રહ્યો હોય ત્યારે થાય છે ? ૩. તા તિ- TU વ, સેસે વI
ઉ. દિવસના ત્રણ ભાગ વીત્યા પછી અથવા દિવસના ત્રણ ભાગ બાકી રહે (ત્યારે)
અડધી પોરવી” થાય છે. (ख)प. ता पोरिसी णं छाया दिवसस्स किं गए वा,
() પ્ર. પોષી (અર્થાત-પુરૂષની સ્વપ્રમાણ છાયા सेसे वा?
તથા બધા પ્રકાશ્ય પદાર્થોની સ્વપ્રમાણછાયા) દિવસનો કેટલો ભાગ વીત્યા પછી અથવા
કેટલો ભાગ બાકી રહ્યો હોય ત્યારે થાય છે? उ. ता चउब्भागे गए वा, सेसे वा।
ઉ. દિવસના ચારભાગ વીત્યા પછી અથવા દિવસના ચાર ભાગ બાકી રહ્યા (હોય)
ત્યારે બપોરપી- છાયા' થાય છે. (ग) प. ता दिवड्ढ-पोरिसीणं छाया दिवसस्स किं
(ગ) પ્ર. દોઢ-પોરથી છાયા દિવસનો કેટલો ભાગ TU વ, સેસે વા ?
વીત્યા પછી અથવા કેટલો ભાગ બાકી રહ્યો
(હોય) ત્યારે થાય છે ? ૩. તા પંચમ ના વા, સે વ |
ઉ. દિવસના પાંચ ભાગ વીત્યા પછી તથા દિવસના પાંચ ભાગ બાકી રહ્યા હોય ત્યારે
દોઢ પોરપી- છાયા' થાય છે. (घ) प. ता बि-पोरिसी णं छाया दिवसस्स किं गए
(ઘ) પ્ર. બે પોરબી-છાયા દિવસનો કેટલો ભાગ વા, સેસે ?
વીત્યા પછી અથવા કેટલો ભાગ બાકી
રહ્યો હોય ત્યારે થાય છે ? પોરપીની પરિભાષા“पुरिसत्ति, संकू, पुरिस-सरीरं वा, ततो पुरिसे निष्फन्ना पोरिसी, एवं सव्वस्स वत्थुणो यदा स्वप्रमाणा छाया भवति, तदा हवइ, एवं पोरिसि-प्रमाणं उत्तरायणस्स अंते, दक्खिणायणस्स आईए इक्कं दिणं भवइ, अतोपरं अद्ध-एगसट्ठिभागा अंगुलस्स दक्षिणायणे वड्ढंति, उत्तरायणे हस्संति, एवं मंडले मंडले अन्नापोरिसी" | આ પોરપીની પરિભાષા સૂર્ય પ્રજ્ઞપ્તિની ટીકામાં નન્દિચૂર્ણમાંથી ઉદ્ધત કરેલો છે. ચૂર્ણની પરિભાષા સંસ્કૃતમિશ્રિત પ્રાકૃત હોય છે. એટલે અંકિત ચૂર્ણિપાઠ અશુદ્ધ નથી.
૨.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
