________________
૧૬૪ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : સૂર્ય ગતિની હાનિ-વૃદ્ધિનું પ્રરૂપણ
સૂત્ર ૧૧૧૩-૧૪ दोच्चे सूरियमण्डले नवनउइ--जोयण-सहस्साई
બીજા સૂર્ય મંડળનો આયામ-વિષ્કન્મ નવાણું હજાર साहियाइं आयाम-विक्खंभेणं पण्णत्ते।
યોજનથી કંઈક વધુ કહેવામાં આવ્યો છે. तइए सूरियमण्डले नवनउइ-जोयण-सहस्साई
અને ત્રીજા સૂર્ય મંડળનો આયામ-વિષ્કન્મ પણ साहियाइं आयाम-विक्खंभेणं पण्णत्ते।
નવાણું હજાર યોજનથી કંઈક વધુ કહેવામાં આવ્યો છે.
-સમ, ૧૨, મુ. ૪-૬ ઉત્તર ળિયો ચ ભૂરના તાળ-યુદ્ધ વ - ઉત્તરાયણ અને દક્ષિણાયનમાં સૂર્ય ગતિની હાનિ-વૃદ્ધિનું
પ્રરૂપણ : ૨૨૨૩. ઉત્તરાયનિય સૂરિજી પઢમો મveો ૧૧૧૩. ઉત્તરાયણથી પાછો ફરતો સૂર્ય પ્રથમ મંડળથી एगूणचत्तालीसइमे मण्डले अट्ठत्तरिं एगसट्ठिभाए
ઓગણચાલીસમાં મંડળ પર્યત એક મુહૂર્તના અટ્ટોત્તર दिवसखेत्तस्स निवुड्ढेत्ता रयणिखेत्तस्स अभिनिवु
ભાગોમાંથી એકસઠ ભાગ જેટલા દિવસની હાનિ તથા ड्ढेत्ता णं चारं चरइ,
રાત્રિની વૃદ્ધિ કરતો ગતિ કરે છે. एवं दक्षिणायणनियट्टे वि।
આ પ્રમાણે દક્ષિણાયનથી પાછો ફરતો (સૂર્ય) પણ
ગતિ કરે છે. -સમ. ૭૮, મુ. ૩-૪ ૨૪. વાણિરાગો ૩ત્તરાગvf
વગોમૂરિyઢમંછમ્મસં ૧૧૧૪, બાહ્ય મંડળાત્મક ઉત્તર દિશાથી પ્રથમ છ માસમાં अयमाणे चोवालीसइमे मण्डलगते अट्ठासीइ (દક્ષિણાયન તરફ)ગતિ કરતો સૂર્યજ્યારે ચુંમાલીસમાં एगसट्ठिभागे मुहुत्तस्स दिवसखेत्तस्स निवुड्ढेत्ता મંડળમાં આવે છે ત્યારે એક મુહૂર્તના અઠ્ઠયાસી रयणिखेत्तस्स अभिनिवुडढेत्ता सूरिए चारं चरइ ।
ભાગોમાંથી એકસઠભાગ જેટલા દિવસની હાનિ તથા
રાત્રિની વૃદ્ધિ કરતો ગતિ કરે છે. दक्खिणकट्ठाओ णं सूरिए दोच्चं छम्मासं अयमाणे દક્ષિણ દિશાના બીજા છ માસમાં (ઉત્તરાયનની चोवालीसइमे मण्डलगते अट्ठासीइ एगसट्ठिभागे તરફ)ગતિ કરતો એવો સૂર્યજ્યારે ચુંમાલીસમાં મંડળ मुहुत्तस्स रयणिखेत्तस्स निवुड्ढेत्ता दिवसखेत्तस्स
માં આવે છે ત્યારે એક મુહૂર્તના અઠ્ઠયાસી ભાગોમાંથી अभिवुड्ढित्ता णं सूरिए चारं चरइ।
એકસઠ ભાગ જેટલી રાત્રિની હાનિ તથા દિવસની
વૃદ્ધિ કરતો ગતિ કરે છે. -સમ. ૮૮, મુ. ૬ उत्तराओणं कठ्ठाओ सूरिए पढमं छम्मासं अयमाणे * પ્રથમ છ માસમાં ઉત્તર દિશાથી (દક્ષિણ દિશાની एगूणपन्नासइमे मण्डलगते अट्ठाणउइ एगसट्ठिभागे તરફ) ગતિ કરતો સૂર્ય જ્યારે ઓગણપચ્ચાસમાં महत्तस्स दिवसखेत्तस्स रयणिखेत्तस्स अभिवुढित्ता મંડળમાં આવે છે ત્યારે એક મુહૂર્તના અઠ્ઠાણું णं सूरिए चारं चरइ।
ભાગોમાંથી એકસઠ ભાગ જેટલા દિવસની હાનિ અને
રાત્રિની વૃદ્ધિ કરતો ગતિ કરે છે. दक्खिणाओणं कट्ठाओ सूरिए दोच्चं छम्मासं अयमाणे
બીજા છ માસમાં દક્ષિણ દિશાથી (ઉત્તર દિશાની एगूणपन्नासइमे मण्डलगते अट्ठाणउइ एगसट्ठिभाए
તરફ)ગતિ કરતો એવો સૂર્ય જ્યારે ઓગણપચ્ચાસમાં मुहुत्तस्स रयणिखित्तस्स निवुड्ढेत्ता दिवस खेत्तस्स
મંડળમાં આવે છે ત્યારે એક મુહૂર્તના અઠ્ઠાણું अभिवुड्ढित्ता णं सूरिए चारं चरइ ।
ભાગોમાંથી એકસઠ ભાગ જેટલી રાત્રિની હાનિ તથા
દિવસની વૃદ્ધિ કરતો ગતિ કરે છે. -સમ. ૧૮, સુ. ૧-૬
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org