________________
સૂત્ર ૧૩૧૭
કાળ લોક : આવલિકા આદિનું પ્રમાણ.
ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૩૪૩
जम्हा संखेज्जाणं पम्हाणं समुदयसमितिस
ઉ. સંખેય પક્ષો (સૂક્ષ્મ તત્ત્વ)ના સમ્મિલિત मागमेणं एगे तंतू-निष्फज्जइ । उवरिल्ले
સમુદાયના પરસ્પર મિલન (ભેગા થવા) પર पम्हम्मि अच्छिण्णे हेट्ठिल्ले पम्हे न छिज्जइ।
એક તખ્ત નિષ્પન્ન થાય છે. ઉપરવાળા પક્ષ अण्णम्मि काले उवरिल्ले पम्हे छिज्जइ,
(સૂક્ષ્મ) તંતુ છૂટા પડયા સિવાય નીચેવાળા अण्णम्मि काले हेट्ठिल्ले पम्हे छिज्जइ-तम्हा
સૂક્ષ્મ તંતુ છૂટા પડતા નથી. ઉપરવાળા સૂક્ષ્મ से समए ण भवइ । एवं वयंतं पण्णवर्ग चोयए
તંતુ અન્ય કાળમાં છૂટા પડે છે અને નીચેવાળા एवं वयासी
સૂક્ષ્મ તંતુ અન્ય કાળમાં છૂટા પડે છે. એટલે તે સમય થતો નથી. આ પ્રમાણે કહેતા એવા
ગુરૂને શિષ્ય આ પ્રમાણે બોલ્યોप. जेणं कालेणं तेणं तुण्णागदारएणं तस्स तंतुस्स
પ્ર. આ દરજી પુત્રે એ તંતુની ઉપરવાળા સૂક્ષ્મ उवरिल्ले पम्हे छिण्णे से समए ?
તંતુને જે કાળમાં છૂટા કર્યા શું તે સમય છે ? ૩. ન મવદ્દા
ઉ. નથી. . @ા?
પ્ર. કેવી રીતે? जम्हा अणंताणं संघाताणं समुदयसमितिस
ઉ. અનંત સૂક્ષ્મકણોનો સમ્મિલિત સમુદાયના मागमेणं एगे णिप्फज्जइ । उवरिल्लेसंघाते
પરસ્પર ભેગા થવાથી એક સૂક્ષ્મ તંતુ ઉત્પન્ન अविसंघातिए हेट्ठिल्ले संघाते णं
થાય છે. ઉપરવાળા સૂક્ષ્મ કણો છૂટા થવા વગર विसंघाडिज्जइ । अण्णंम्मि काले उवरिल्ले
નીચેવાળા સૂક્ષ્મ કણો ક્ટા થતા નથી. ઉપરવાળા संघाए विसंघाइज्जइ,अण्णम्मि काले हेट्ठिल्ले
સૂક્ષ્મકણો અન્યકાળમાં ભિન્ન થાય છે અને संघाए विसंघाइज्जइ तम्हा से समए ण भवइ.
નીચેવાળા સૂક્ષ્મકણો અન્યકાળમાં ભિન્ન થાય
છે એટલે તે સમય થતો નથી. (१) एत्तो वि णं सुहुमतराएसमए पण्णत्ते
(૧) હે આયુમાન્ શ્રમણ ! એમાં પણ समणाउसो! -- અનુ. સુ. ૩ ૬ ૬
સૂક્ષ્મતરને સમય' કહેવામાં આવ્યો છે. आवलियाईणं पमाणं--
આવલિકા આદિનું પ્રમાણ : ૨૩ ૨૭. (૨) અસંવેજ્ઞાનમથાસમુદયનિતિસમીને ૧૩૧૭. (૨) અસંખ્ય સમયોના સંમિલિત સમુદાયના પરસ્પર सा एगा आवलियत्ति पवुच्चइ ।
સમાગમને એક આવલિકા” કહેવામાં આવે છે. (૩) સંજ્ઞાનો માવત્તિયાગો સાસો,
(૩)સંખેય આવલિકા જેટલો એક ઉદ્ઘાસ થાય છે. (૪) સંજ્ઞાનો માવત્રિયામો નિસાસો
(૪) સંખેય આવલિકા જેટલો જ એક નિવાસ
હોય છે. aો --
ગાથાર્થ - ५. हट्ठस्स अणवगल्लस्स, निरूवकिट्ठस्स जंतुणो। (૫) (કરા) ઘડપણ અને વ્યાધિ (રોગ) રહિત gો સાસ-નીલાને, ઇસ “Ty” રિ ૩ |
એવો સંતુષ્ટ મનુષ્યનો એક ઉચ્છવાસ - નિશ્વાસને
'પ્રાણ” કહેવામાં આવે છે. ૬. સત્તપાપુનિ “થો',
(૬) સાત પ્રાણ જેટલો (કાળ)એક સ્તોક’ થાય છે. ૭. સત્તવાળિ “'' !
(૭) સાત સ્ટોક જેટલો (કાળ)એક લવ' થાય છે. ૮. વા સત્તદત્તરિ, સ “મુહુરે” વિદિg/ (૮) સિત્યોતેરલવજેટલો(કાળ)એકમુહૂર્ત થાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org