________________
૧૭૮ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ
તિર્મક લોક : ચંદ્ર-સૂર્યોના તાપક્ષેત્રની વૃદ્ધિ અને હાનિનું પ્રરૂપણ
સૂત્ર ૧૧૨૯-૩૦
ता एगे वि सूरिए एगं पंच चक्कवालभागं
એક સૂર્ય (ભરત નો) પાંચ ચક્ર ભાગોમાંથી ओभासेइ -जाव-पगासेइ।
(પૂર્વોક્ત ત્રણના પછી છે. બાકી રહેલા બેમાંથી) એક ચક્રભાગને અવભાસિત કરે છે - વાવતુ
પ્રકાશિત કરે છે. ता एगे वि सूरिए एगं पंच चक्कवालभागं
એક સૂર્ય (ઐરાવતનો) પાંચ ચક્ર ભાગોમાંથી ओभासेइ -जाव-पगासेइ,
(પૂર્વોક્ત બે માંથી બાકી રહેલા)એક ચક્રભાગને
અવભાસિત કરે છે -યાવત -પ્રકાશિત કરે છે. तयाणं उत्तमकट्ठपत्ता उक्कोसिया अट्ठारसमुहुत्ता
આ સમયે પરમ ઉત્કર્ષ પ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ અઢાર राई भवइ, जहण्णए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ।'
મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે અને જઘન્ય બાર મુહૂર્તનો -સૂરિ. . રૂ, મુ. ૨૪
દિવસ હોય છે. જૂરને તાવવોત્તર કુતિયાળ કરવ- ચંદ્ર-સૂર્યોના તાપક્ષેત્રની વૃદ્ધિ હાનિના હેતુનું પ્રરૂપણ : ११२९.
તેસિં વિસંતા તાવતરરંતુ વડુ, નિયમ, ૧૧૨૯. સર્વ બાહ્યમંડળથી આભ્યન્તર મંડળમાં પ્રવેશ तेणेव कमेण पुणोपरिहायई निक्खमंताणं ॥१४॥
કરતો એવો સૂર્ય અને ચંદ્રમાનું તાપક્ષેત્ર પ્રતિ
દિવસ નિયમત: આયાતની અપેક્ષાએ વધતુ -ઝીવા. પરિ. ૩, મુ. ૨૭૭ (૨)
જાય છે અને જે ક્રમેથી તે વધે છે એજ ક્રમેથી સર્વાભ્યન્તર મંડળથી બહાર નીકળનારા સૂર્ય
અને ચંદ્રમાનું તાપક્ષેત્ર ક્રમશ : ઘટતું જાય છે. एगे जुगे आदिच्च-चन्द चार संखा
એક યુગમાં સૂર્ય અને ચંદ્રની ગતિ સંખ્યા : ?? રૂ. . તા તે વાર? માહિg ત્તિ વUMTI ૧૧૩૦. પ્ર. (એક યુગમાં સૂર્ય-ચંદ્રની) ગતિ કેટલી વાર થાય
છે ? કહો. उ. तत्थ खलु इमा दुविहा चारा पण्णत्ता, तं जहा
એ બે પ્રકારની ગતિ કહેવામાં આવી છે. જેમકે૨. માર્વિવારા ૧, ૨. ચંદ્રવાર થી
(૧) સૂર્યની ગતિ, (૨) ચંદ્રની ગતિ. g. () તા દં તે વંવારા? આદિત્તિ વUબ્બા | પ્ર. (ક)(એક યુગમાં) ચંદ્રની ગતિ કેટલીવાર થાય
છે ? કહો. ૩. તા પંજ સંવરિજી જ ગુ .
ઉ. પાંચ સંવત્સરનો એક યુગ થાય છે. (એવા એક
યુગમાં). १. अभीई णक्खत्ते सत्तसट्ठिचारे चंदेण सद्धिं
(૧)અભિજિત નક્ષત્ર સડસઠ(૬૭)વાર ચંદ્રની जोगं जोएइ,
સાથે યોગ કરે છે. २. सवणे णक्खत्ते सत्तसट्ठिचारे चंदेण सद्धिं
(૨) શ્રવણ નક્ષત્ર સડસઠ (૬૭) વાર ચંદ્રની जोगं जोएइ, एवं - जाव
સાથે યોગ કરે છે. આ પ્રકારે ચાવતુ३-२८. उत्तरासाढाणक्खत्तेसत्तसद्विचारे चंदेण
(૩-૨૮) ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર સડસઠ (૬૭)વાર सद्धिं जोगं जोएइ,
ચંદ્રની સાથે યોગ કરે છે. प. (ख) ता कहतेआइच्च चारा? आहिएत्तिवएज्जा, પ્ર. (એકયુગમાં) સૂર્યની ગતિ કેટલીવારથાયછે? કહો. ૩. તા પંસંવરજી જે ગુને
ઉ. પાંચ સંવત્સરનો એક યુગ હોય છે. એવા એક
યુગમાં)
?, . પ. ૨, . ૨૪
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
