________________
૨૭૬ લોક પ્રશપ્તિ
एवं खलु उत्तरासाढा णक्खत्ते दो दिवसे एगं च राई चंदेण सद्धिं जोयं जोएइ ।
૧.
તિર્યક્ લોક : જ્ઞાનની વૃદ્ધિ કરનારા દસ નક્ષત્ર
जोयं जोइता जोयं अणुपरियट्टा ।
जो अणुपरियट्टित्ता सायं चंदे अभिई सवणाणं સમખેડ।
· મૂરિય. પા. o ૦, વાહુ. ૪, મુ. ૩૬
णाणवुड्ढकरा दस णक्खत्ता-૨૬. વસ ળવવત્તા બાળક્સ વુદ્ધિરા પાત્તા, તં નહીં-मिगसिरमद्दा पुस्सो, तिण्णि य पुव्वाइं मूलमस्सेसा । हत्थो चिता य तहा, दस वुड्ढकराई नाणस्स ॥ १ ॥૨
- ટાળ. o ૦, મુ. ૭૮૨
तारा-वण्णओ
તારાળું ગળુપ્તે – તુi-
??૧૬. ૧. (૪) અસ્થિ નું મંતે ! અંતિમ-મૂરિયાળ હિદુિંત્તિ ૧૧૯૬. પ્ર. तारारूवा-अणुंपि तुल्लावि ?
(C) સમે વિ તારા વા-અનુંપિ, તુન્ના વિ ?
(૧) પવિં પિ તારાહવા- અનુંપિ, તુન્ના વિ ? ૩. (-T) હતા, ગોયમા ! તું જેવ ૩૧ારેયન
प. से केणट्ठे णं भंते ! एवं वुच्चइ- "अत्थि णं चंदिमसूरियाणं हिट्ठिपि तारारूवा - अणुपि તુલ્તાવિ-ખાવ-પિંપિ તારા વા- અનુંત્તિ, तुल्लावि ?
उ. गोयमा ! जहा जहाणं तेसिं देवाणं तव - नियम- बंभचेराणि उसियाइं भवंति तहा तहा णं तेसि णं देवाणं एवं पण्णायए, तं जहा-અનુત્તે વા, તુજીત્તે વા |
૨. Jain Education International
સમ. સમ. ?, મુ. ૭
જ્ઞાનની વૃદ્ધિ કરનારા દસનક્ષત્ર ઃ ૧૧૯૫. જ્ઞાનની વૃદ્ધિ કરનારા દસ (૧) મૃગશિર, (૩) પુષ્ય, (૫) પૂર્વાફાલ્ગુની, (૭) મૂળ,
(૯) હસ્ત,
ઉ.
તારાઓનું અણુત્વ-તુલ્યત્વ :
પ્ર.
સૂત્ર ૧૧૯૫-૯૬
આ પ્રકારે ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર બે દિવસ અને એક રાત્રિ ચંદ્રની સાથે યોગ-યુક્ત રહે છે.
ઉ.
યોગ કરીને યોગ-મુક્ત થઈ જાય છે. યોગ-મુક્ત થઈને સાંજના સમયે 'ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર' અભિજિત્ અને શ્રવણ નક્ષત્રને ચંદ્ર સમર્પિત કરી દે છે.
For Private Personal Use Only
તારા વર્ણન
નક્ષત્ર છે, જેમકે - (૨) આર્દ્રા, (૪) પૂર્વાષાઢા, (૬) ઉત્તરાફાલ્ગુની, (૮) આશ્લેષા, (૧૦) ચિત્રા.
(ક) હે ભગવન્ ! ચંદ્ર-સૂર્ય વિમાનની નીચે જે તારાઓ છે તે (ચંદ્ર-સૂર્યની ક્રાંતિથી) હીન છે કે તુલ્ય છે ?
(ખ) સમક્ષેત્રમાં જે તારાઓ છે તે હીન છે કે તુલ્ય છે ?
(ક) ૧૦ થી ૨૭ પર્યન્તના નક્ષત્રનો મૂળપાઠ સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિની ટીકામાંથી ઉષ્કૃત કરેલ છે. (ખ) ચન્દ્ર. પા. ૨૦, મુ. ૩૬
(ગ)ઊપર જે તારાઓ છે તે હીન છે કે તુલ્ય છે ? (ક-ગ) હા ગૌતમ ! પ્રશ્નસૂત્રની સમાન જ (ઉત્તર–સૂત્ર) કહેવું જોઈએ.
હે ભગવન્ ! એ કયા પ્રકારે કહેવામાં આવે છે (કે) ચંદ્ર-સૂર્ય વિમાનોની નીચે જે તારાઓ છે તે હીન પણ છે અને તુલ્ય પણ છે – યાવત્ - ઉપરના જે તારાઓ છે તે હીન પણ છે અને તુલ્ય પણ છે ?
હે ગૌતમ ! જે-જેદેવોના(પૂર્વભવના)તપ-નિયમ બ્રહ્મચર્ય જેટલું-જેટલું ઉત્કૃષ્ટ કે અનુત્કૃષ્ટ હોય છે. તદનુરૂપ એ દેવતાઓના (શ્રુતિ-વૈભવ આદિ) એટલાજ પણ જાણવામાં આવે છે. જેમકે – હીનત્વ કે તુલ્યત્વ.
www.jainelibrary.org