________________
સૂત્ર ૧૧૨૮
તિર્યફ લોક : ચંદ્ર-સૂર્યોના અવભાસ, ઉદ્યોત, તાપ અને પ્રકાશ ક્ષેત્ર ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૧૭૫ १. प. ता कहं ते सूरलेस्सा लक्खणे? आहिए (१) प्र. सूर्य-श्यानु | लक्ष छ ? sat
त्ति वएज्जा, उ. ता सूरलेस्साई य आयवेई य।
3. सूर्यनी सेश्या (मे.) ४ मात५ छे. २. प. ता सूरलेस्साई य, आयवेई य के अटे किं (२) प्र. सूर्य-श्या भने मातनो | अर्थ छ लक्खणे?
भने शुं सक्षा छ ? . उ. ता एगटे, एगलक्खणे ।
ઉ. બન્નેનો અર્થ એક જ છે અને એક જ
લક્ષણ થાય છે. १. प. ता कहं ते छाया लक्खणे ? आहिए त्ति (१) प्र. छायानुं शुं सक्ष॥ छ ? sat.
वएज्जा। उ. ता छायाई य, अंधकाराई य।
3. छाया (अ.) ४ अंघ२ . २. प. ता छायाई य, अंधकाराई य के अढे किं (૨) પ્ર. છાયા અને અંધકારનો શું અર્થ છે અને શું लक्खणे?
सक्षा छ ? उ. ता एगटे, एगलक्खणे।।
| ઉ. આ બન્નેનો અર્થ એક જ છે અને એક જ -सूरिय. पा. १६, सु. ८७
લક્ષણ થાય છે. चंदिम-सूरियाणं ओभासखेत्तं उज्जोयखेत्ततावखेत्तंपगासखेत्तंच- यंद्र-सयोनांअभासक्षेत्र, धोतक्षेत्रतापक्षेत्रभने क्षेत्र: ११२८. प. ता केवइयं खेत्तं चंदिम-सूरिया ओभाति, ११२८.. यंद्रभने सुर्य 324। क्षेत्रने अवमासित छे. उज्जोवेंति, तवेंति, पगासेंति ? आहिएत्ति
ઉદ્યોતિત કરે છે, તપાવે છે તથા પ્રકાશિત वएज्जा,
३छ?sो तत्थ खलु इमाओबारसपडिवत्तीओपण्णत्ताओ,
આ અંગે બાર પ્રતિપત્તિઓ (માન્યતાઓ तं जहा
वाम मावी छ, हेम - तत्थेगे एवमाहंसु
એમાંથી એક (માન્યતાવાળાઓ) એ આમ
(३.
१. ता एगं दीवं एगं समुदं चंदिम-सूरिया
(૧) ચંદ્ર અને સૂર્ય એક દ્વીપ તથા એક સમુદ્રને ओभासेंति उज्जोवेंति, तवेंति, पगासेंति एगे
અવભાસિત કરે છે, ઉદ્યોતિત કરે છે, તપાવે एवमाहंसु
છે અને પ્રકાશિત કરે છે. एगे पुण एवमाहंसु
એક (મતવાળાઓ)એ વળી આમ પણ કહ્યું છે२. ता तिण्णि दीवे, तिण्णि समुद्दे चंदिम-सूरिया
(૨) ચંદ્ર અને સૂર્ય ત્રણ દ્વીપ તથા ત્રણ સમુદ્રોને ओभाति-जाव-पगासेंति एगे एवमाहंसु ।
सवमासित २छे-यावत्-प्रशित छे. एगे पुण एवमाहंसु
એક (મતવાળાઓ)એ વળી આમ પણ કહ્યું છે३. ता अद्ध चउत्थे दीवे, अद्ध चउत्थे समुद्दे
(૩) ચંદ્ર અને સૂર્ય સાડા ત્રણ લીપ તથા સાડા चंदिम-सूरिया ओभासेंति-जाव-पगासेंति एगे
ત્રણ સમુદ્રોને અવભાસિત કરે છે - યાવત - एवमाहंसु ।
પ્રકાશિત કરે છે. चंद. पा. १६, सु. ८७ अवभासयन्ति, तत्रावभासो ज्ञानस्यापि व्यवहीते अतस्तद्व्यवच्छेदार्थमाह उद्योतयन्ति, स चोद्योतो यद्यपि लोके भेदेन प्रसिद्धो यथा सूर्यगत आतप इति, चन्द्रगतःप्रकाश इति, तथाप्यातपशब्दश्चन्द्रप्रभायामपि वर्तते, यदुक्तम् चन्द्रिका कौमुदी ज्योत्स्ना, तथा चन्द्रातपः स्मृतः इति, प्रकाशशब्दःसूर्यप्रभायामपि, एतश्च प्रायोबहूनां सुप्रतीतं, तत एतदर्थ प्रतिपत्यर्थमुभयसाधारणं भूयोऽप्येकार्थेकद्रयमाह तापयन्ति प्रकाशयन्ति आख्याता इति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
