Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 133

૧૫
છે. પણ આ બધુ થવાનું કારણ મનની અનિશ્ચિતતા છે. મનની નિશ્ચિતતા નહીં આવે ત્યાં સુધી સ્થાનિક કોંગ્રેસીઓ મૂડીવાદી કે દાંડ
ને જોર આપવાના, ઉંચી કક્ષાએ અંગ્રગણ્ય નેતાઓ સામ્યવાદને પૂણી નજરે જોવાના ! આ બધું દૂર કરવા માટે કોગ્રેસની સાથે જનસંગઠને રાજકીય માતૃત્વ સંબંધ લોકસેવકો અને ક્રાંતિપ્રિય સાધુઓએ ગઠવવો જોઈએ. સ્વરાજ્ય બાદ કોંગ્રેસને ઇતિહાસ અને નિતિક રવણીઃ
સ્વરાજ્ય પહેલાં કોંગ્રેસને ઈતિહાસ તપત્યાગનો હતો. સ્વરાજ્ય બાદને ઈતિહાસ તપ ત્યાગ અને સેવાને નથી રહ્યો કારણ કે સત્તા આવી છે. એટલે કોઈપણ જુદાં લોકસંગઠને ઊભાં ન થાય, કોઈ પ્રશ્રની પતાવટ એના દ્વારા જલદી ન થાય એવી કાર્યવાહીમાં થતી જોવા મળે છે.
હમણાં એક ચુસ્ત કોંગ્રેસવાદી બહેન આવેલા. તેમણે કહ્યું કે “આ અલગ મહિલા સંગઠન (માતૃસમાજ ) થાય તેના કરતાં કેંગ્રેસની નીચે થાય તે શું ખોટું ?” તેમને સમજાવ્યું કે “માતસમાજ છે તે એક રીતે કોંગ્રેસનું બળ છે. પણ જે માતૃસમાજ કોંગ્રેસમાં સમાઈ જશે તે રાજકારણ મુખ્ય બની જશે. શિક્ષણ, સંસ્કૃતિ કે સામાજિક, આર્થિક એ બધાં કાર્યો માતસમાજના ક્ષેત્રનાં છે તે ગૌણ બની જશે.”
જામનગરથી એક ભાઈ આવેલા તેઓ કહેતા હતા કે “ઈન્દુકની સાથે મજરને જોડવા કે નહીં ? ઈન્દુકની સાથે જોડે તે કોંગ્રેસ સાથે તેને સંબંધ હોવાને કારણે બીજા મજૂરે તેમાં ભળતા અટકે છે ! “તેમને કહ્યું : ” એમને કોંગ્રેસને સૈદ્ધાંતિક ઈતિહાસ સમજાવો જોઈએ. મજૂરોને ન્યાયપુરઃસર અને શાંતિમય માર્ગે રેજી જોઈતી હોય તે એનું સંધાન સ્વીકાર્યા સિવાય ચાલે તેમ નથી. જેમના મનમાં કંઈક ચીજ છે તેઓ કોંગ્રેસના નામથી ડરે છે. એટલું ખરું કે કોંગ્રેસે બધાં પ્રમોમાં માથું ન મારવું જોઈએ.