Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 249

૨૩૭
બનાવી લીધી છે. એને ટકાવી રાખવા માટે જ વિશ્વકલ્યાણના બદલે વિશ્વવિનાશના સાધનો સર્જાય છે ને ?
આજે સર્વસેવા સંઘવાળા ભાઈઓને પ્રાયોગિક સંઘવાળા એમ કહેવા જાય કે “ચાલો ભાઈ ઓ ! આપણે ભેગા મળીને કામ કરીએ !” તો તેઓ એમ જ કહેશે કે “ તમે ગાંધીજીના વારસદાર ક્યાં છે ? કેંગ્રેસની વાત છોડો! ”
પણ, જ્યારે કોંગ્રેસની શુદ્ધિ અને સમાજમાં અનિષ્ટોને દૂર કરવાનું કામ પ્રાયોગિક સંઘ દ્વારા થાય છે ત્યારે કહે છે : તમારું કામ ગમે છે. પણ. તમે કોંગ્રેસને ટેકો આપો છો; એ બરાબર નથી. ”
આજે કોઈ પણ પ્રશ્નના લોકકલ્યાણકારી ઉકેલ માટે દરેકે સંયુકત રીતે કામ તો કરવું જ પડશે. રાજ્ય સંગઠન તરીકે આજે કોંગ્રેસ જ આગળ આવે છે. ગ્રામ્ય અને નગર લોકસંગઠને પણ લેવા પડશે. ક્રાંતિપ્રિય સાધુઓને પણ માન્ય રાખી તેમની પ્રેરણાથી ગ્રામ સંગઠન દ્વારા રાજ્ય ઉપર દબાણ લાવીને જ્યારે શુદ્ધિ-પુષ્ટિનું કામ પ્રાયોગિક સંધ કરશે ત્યારે કહેશે કે “આ તો બધું ચાલ્યું. રાજ્ય સંસ્થા પણ પ્રેરણા લે છે. સર્વોદયનું કામ વીંખાઈ ગયું. હવે આપણે બન્ને ભેગા મળીને કામ કરીએ. રાજ્ય સંગઠનમાં જે સારામાં સારું હોય તો આ જ-કોંગ્રેસ જ છે. એમાં દોષ છે–મલિનતા છે તેની શુદ્ધિ આપણે કરીએ.”
જ્યારે ટુકડીઓ મોકલવાને કાર્યક્રમ આવ્યો ત્યારે કોંગ્રેસ જ નજીક આવી. ભાષા પ્રશ્નમાં શુદ્ધિ પ્રગ-કાર્યક્રમ ચાલ્યો ત્યારે રચનાત્મક . કાર્યકરો નજીક આવ્યા, ગણેત ધારા શુદ્ધિ પ્રયોગ વગેરેમાં ગ્રામસંગઠને નજીક આવ્યાં. આ રીતે બે ય પ્રેરણું પાત્ર સંગઠન-લોકસંગઠન અને રાજ્યસંગઠન-ને પ્રેરણા આપનાર બે પ્રેરક સંગઠને (ક્રાંતિપ્રિય સાધુસાધ્વી અને લેકસેવક સંગઠન) નો અનુબંધ આજની દુનિયાના પ્રશ્નોને ઉકેલવા માટે અનિવાર્ય છે.