Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 261

૨૪૯
મિષ્ટાન અને શાકાહાર, માતીને વેપાર અને ખેતી ગેાપાલન અને અનીતિમય વેપાર એ જુદાંજુદાં પાસાંઓથી અહિંસાની છણાવટ કરી, તે જમાનામાં પેાતાની મર્યાદામાં રહીને ગાંધી વિચારોના પ્રચાર કરનાર સાધુમાં, રાજસ્થાનના ત્રિલેાકચંદ્રજી મહારાજ પણ મુખ્ય હતા.
એટલે ક્રાંતિપ્રિય સાધુએ!-સાધ્વીએ માટે યુગાનુરૂપ સર્વધર્મની દિષ્ટ હોવી એ કઇ નવું નથી. સમય પ્રમાણે દરેક ધર્મવાળાને પોતાના વિચારીને સહિષ્ણુ બનાવવા પડે છે. એટલે અનુબંધકારની યાગ્યતા તરીકે એ પણ આવશ્યક છે તે સ` ધર્મને અભ્યાસ કરી બધા ધર્મોના પ્રમાણેા આપીને ધદષ્ટિએ દરેક પ્રશ્નોને ઉઠેલવા પ્રયત્ન કરશે; પ્રયાસ કરશે.
યેાગ્યતાને પ્રશ્ન
આવી જાય છે. તેની કઈ ભૂમિકા છે
સાથેસાથ જોઈ જવા પડે છે. ક્ષેત્ર પણ સાથે જ વિચારતુ
અનુઅધકારનુ કાર્યક્ષેત્ર : અનુબ ધકારની આવવાની સાથે તેના કાર્યક્ષેત્રને પ્રશ્ન આપે।આપ એટલે યે।ગ્યતા સાથે અનુબંધકારે શું કરવાનું છે તેમજ તેના ભૂતકાળનો સબંધ પણ એટલે અનુબંધકારને કરવાનાં કાર્યોનું ગયું છે.
આ કાર્ય કરવામાં પહેલ તે ક્રાંતિપ્રિય સાધુ-સાધ્વીઓએ જ કરવી પડશે; પણ એમની સાથે સહાયક રૂપ લે:કસેવકા પણ રહેશે; તે। જ અનુબંધનું કામ સર્વાંગી દૃષ્ટિએ પાર પડશે. ક્રાંતિપ્રિય સાધુ અનુબંધકાર તરીકે સગઠનેની ભૂમિકા તૈયાર કરશે, જ્યારે રચનાત્મક કાકગ-લાકસેવકા એ સંગઠનાની વ્યવસ્થિત રચના અને ઘડતરનું કા કરશે. સાધુ આમ તે એકલા અને તટસ્થ રહી બહુ બહુ તે તપસ્યા કરી શકે પણ સ ંગઠના સાથેના અનુબંધ અને સંગઠનાનાં ધડતરનું પ્રત્યક્ષ કામ કરવાનું આવે ત્યારે સાધુ-સાધ્વીએ સાથે; સાધક સાધિકાઓની જરૂર પડવાની. તે વિના સાધુ વ` એકલેા સક્રિય કામ કરી જ શકશે નહીં. એ બન્નેના સબંધ ધડ અને માથા જેવા છે કે એક બીજા વગર કોઈ કાર્ય પૂર્ણ ન ચ શકે. એટલા માટે જ ભગવાન મહાવીરે જૈનધમ માં ચતુર્વિધ સંધ ( સંગઠન ) ની સ્થાપના કરી અને એમાં