Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 263

૨૫૧
સર્વધર્મ સમન્વય અને સર્વાગી દ્રષ્ટિ :
આજે લોકસેવકો તૈયાર થાય તેમનામાં સર્વધર્મ સમન્વયની ભાવના અને જગતના પ્રશ્નોને સમજવાની સર્વાગી દષ્ટિ હેવી જોઈએ. તેમજ જેમના નિમિત્તે આ લોકસેવકો થાય તે ધર્મગુરુઓએ આ વાતનું મહતવ તેમના ગળે ઉતરાવવું જોઈએ
સર્વોદયના રચનાત્મક કાર્યકર નિયમિત પ્રાર્થના કરતા હશે પણ સર્વધર્મ સમન્વયને સક્રિય રૂપ આપવાની વાત આવે ત્યારે સર્વધર્મને અભ્યાસ બહુજ ઓછો કરતા હશે. કદાચ એ અંગે બહુ ઓછા સમય પણ આપી શક્યા હશે, એમ લાગે છે. એટલા માટે તેઓ સાધુઓની જેમ સામાની વાત આવે ત્યાં સારી પેઠે કરે પણ રાજકારણનું નામ પડતાં મેટું મયકે ડીને પિતાની જવાબદારીઓમાંથી છટકવાને પ્રયત્ન કરતા હોય છે. એટલે ધર્મગુરુઓ કે જેઓ અનુબંધકાર તરીકે કાર્ય કરવાના છે તેમણે એનું મહત્વ બતાવી ગળે ઉતરાવવું જોઈએ તો પિતપોતાને ગૃહસ્થ અનુયાયીઓ માંથી લોકસેવકોને ખેંચે તો દેશભરમાંથી રચનાત્મક કાર્ય કરનારાઓનું જૂથ તેમને મળી રહે. ૩૦ અનુબંધકાર અને ૮૦૦ લેકસેવકે :
લગભગ પાંચ લાખમાંથી એક સારો કાર્યકર મળે તો ૪૦ કરોડની વસ્તીમાંથી ૮૦૦ લેકસેવકો મળી રહે અને અનુબ ધનું કામ દેશમાં - સારી રીતે ગોઠવાઈ શકે. સાથેસાથ આજના સાધુ વર્ગમાંથી ૨૫ થી ૩૦ ક્રાંતિપ્રિય સાધુઓ મળી રહે તો તેઓ અનુબંધનું કામ ગોઠવવામાં, સંગઠનની જમાવટ સારી પેઠે કરી ભૂમિકા તૈયાર કરવામાં અનુબંધ વિચારધારા પ્રમાણે ઘણું સંગીન કાર્ય કરી શકે. આટલું થયા બાદ ચણતર અને ઘડતર કરવાનું પ્રત્યક્ષ કામ રચનાત્મક કાર્યકરોનું છે. જેમ સાધુ-સાધ્વી શિબિર યોજીને આ કામની એક ભૂમિકા તૈયાર કરે તેમ શિબિરાર્થીઓ પણ જ્યાં જ્યાં તક મળે ત્યાં શિબિરો યોજીને આ વિચારધારા સમજાવવાનું કાર્ય કરે; સાધુ-સન્યાસીઓને આ રોજના