Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 282

૨૭૦
પણ સંસ્થાગત બેટા આક્ષેપ હશે તે તે ક્ષણમાત્ર પણ સહન
- ભગવાન મહાવીરે જોયું કે મારે નિર્વાણ સમય નજીક છે અને મારા શિષ્ય ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમસ્વામીને મારા પ્રત્યે પ્રશસ્ત રાગ છે, માટે એ દૂર કરવો જોઈએ. તે માટે જ્યારે ગૌતમ એક વખત પૂછે છે કે, “ભગવદ્ ! આપ જશે પછી શું થશે ?”
ત્યારે તેઓ કહે છે: “નડું નિને મન્ન હિસ્ટર્ડ, વહુમા હિસ્સ fag | સંપરૂ ને ૩rg, સમર્થં ોમ સી પHTયg ” એટલે કે પછી તમને બધાને એમ થશે કે હવે જિનેશ્વર ભગવાન નજરે દેખાતા નથી પણ ઘણા પુરુષોએ આચરેલો જિને પદેશિત માર્ગ – જે અનેકાંત દષ્ટિવાળા સર્વાગી અને સ્પષ્ટ છે કે તે જરૂર દેખાશે.”
કયાં સાક્ષાત જિનેશ્વર અને જ્યાં જિનેશ્વર કથિત ધર્મ? પણ તીર્થરૂપી ધર્મ – સંઘની રચના કરનાર ભ. મહાવીરે “નમો તિથિસ' તીર્થને - ધર્મ – સંધને નમસ્કાર થાવ” એમ કહી વધારે મહત્વ આપ્યું છે. તીર્થને તીર્થકર સુધીની ઉપમા આપી છે, કારણ કે એવી સુસંસ્થાઓ દ્વારા જ પિતાનું તેમજ સમાજનું ઘડતર થાય છે – ગુણવૃદ્ધિ થાય છે, સમષ્ટિ સુધીની આત્મીયતા સધાય છે. પણ, જ્યારે સંધ ઉપર આક્ષેપ આવે, સંઘની અવહેલના, નિંદા કે અવગણના થતી હોય ત્યાં એ સુસાધક સહન નહીં કરી શકે. આમાં સંસ્થાઓને ઘડતર તેમજ જે સંસ્થામાં વધારે ગુણે હોય અને ઓછા દેષ હોય તેવી સંસ્થાને ટેકો આપવાની વાત આવી જાય છે.
એજ વખતે ભગવાન મહાવીરે જે બીજી વાત કરી તે એક ગૌતમસ્વામીની ગુણવૃદ્ધિ તેમજ મોહશુદ્ધિ માટે, તેમને નિર્વાણ સમયે દેવશર્મા બ્રાહ્મણને પ્રતિબોધ આપવા માટે મોકલી આપ્યા. ભગવાન મહાવીરના નિર્વાણુના સમાચાર સાંભળી તેમને મોટો આંચકે તે લાગે પણ પછી જ્ઞાનબળે તેમને મોહ દૂર થઈ ગયે; અને પૂર્ણ આત્મ જ્ઞાન મેળવી તેમણે ગુણવૃદ્ધિ કરી.