Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 166

28
સંસ્થાના મીઠા સંબંધે છે. ભાલનળકાંઠા પ્રયોગના પ્રેરક તરફ તેમને આદર ભક્તિ છે અને કાર્યકરો સાથે મીઠા સંબંધે છે. એટલું જ નહીં, પિતાના કાર્યકરને વેતન આપીને પણ એવી પ્રવૃત્તિઓ કરવાની તક તે સંસ્થા આપી શકી છે. હમણુની સભામાં માટલિયાએ તેને સુંદર લાંબે એક પત્ર લખ્યો છે એટલે સર્વ સેવાસંધ કરતાં ભાલ નળકાંઠા પ્રાયોગિક સંઘ તે સંસ્થાની વધુ નજીક છે. તેથી નૈતિક ગ્રામ સંગઠને અને ક્રાંતિપ્રિય સાધુ-સાધ્વીઓના અનુબંધે, તે ભાલનળકાંઠા પગની પ્રવૃત્તિઓને સંપૂર્ણ રીતે અપનાવી દીપાવે એવી આશા રહે છે.
આખી અનુબંધ વિચારધારા અપનાવ્યા સિવાય એકાદ અંગને અપનાવી લેવાથી પૂરૂં સફળતાભર્યું કામ ન થાય તે દેખીતું છે. આપણે સામેથી આગ્રહ ન કરતાં, તે સંસ્થા જાતે આગ્રહથી માગે ત્યારે આપવું એ સારું છે.
ઉપસંહાર સર્વાગી ક્રાંતિ સંસ્થા સિવાય એકલી અસાધારણ વિભૂતિથી પણ નહીં થાય એ વાત સાચી છે. સંસ્થાને બંધારણ અને નિયમો આવે, એટલે તેને લીધે નિયંત્રણ આવે.
અનુબંધ વિચારધારામાં એક નહીં પણ મુખ્યપણે ચાર સંસ્થાને અનુબંધ આવે છે : (૧) ગામડાં અને શહેરનાં પછાત અને મધ્યમવગીય સંગઠને. (૨) ઘડાયેલાં રાજ્ય સંગઠનો (દેશમાં કેગ્રેસ અને વિશ્વમાં યુને) (૩) દુનિયાભરના લોકસેવકોની સંસ્થાઓ તથા (૪) દુનિયાભરની સાધુ સંસ્થાના કાંતિ પ્રિય સાધુ-સાધ્વીઓ.
આને લઈને અનુબંધ કાર્યમાં વિરોધ ડગલે અને પગલે અવશ્ય આવશે પણ કાર્યક્રમ આચરનારાં જિજ્ઞાસુ એવાં એકેએક ક્ષેત્રનાં નરનારીઓને આમાં અવકાશ હેઈ વાડાને તોડનારાં નિમિત્ત બનશે, પણ તે જાતે વાડો નહીં બને કે નહિ બનાવે.