Dharmanubandhi Vishva Darshan Pustak 02 Anubandh Vichardhara

Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Saitya Prakashan Mandir

Page 238

વળી કેવી હશે ? એટલે તે એની પરીક્ષા કરવા માટે જાય છે અને સુલસાને ભગવાન મહાવીરે કહી તે પ્રમાણે પામીને સંતોષ પામે છે. સુલસા પણ અંબડની પરીક્ષા લે છે અને તે પણ કસોટીમાં સફળ ઉતરે છે. આમ અબડને ભગવાને તેને વેષપલટ ન કરાવ્યો, વટલાવ્યું પણ નહિ, પણ તેની સાથે અનુબંધ જડ્યો અને તે શ્રમણચર્યાનું પાલન શ્રમણ થયા વગર કર્યા કરતો.
એવી જ રીતે હરિકેશી મુનિ જન્મે ચંડાળ હોવા છતાં તેમને અનુબંધ બ્રાહ્મણે સાથે થયો. એક વખત તેઓ બ્રાહ્મણવાડામાં યજ્ઞસ્થળે ગયા. તેમને બ્રાહ્મણો તેમજ બટુઓએ ધૂત્કારી કાઢયા. પછી ધીમે ધીમે તેમણે ન કેવળ બ્રાહ્મણોને સમજાવ્યા પણ યજ્ઞની નવી પરિભાષા સમજાવી અને તેમને શ્રમણ પ્રતિને નાહકને રેષ દૂર કરાવ્યો તેઓ તે વખતે ભિક્ષાના પ્રજને જ નહોતા ગયા, પણ શ્રમણ સાથે બ્રાહ્મણોના તૂટેલા અનુબંધને જોડવા ગયા હતા. શ્રમણ-બ્રાહ્મણ બનેને અનુબંધ તે વખતે જેડાયો, પણ પાછળથી તેઓ શ્રમણોના કાર્યમાં–બ્રેયાનુકૂળ પ્રવૃત્તિમાં-સહયોગી બન્યા હેય, એવો ઉલ્લેખ મળતો નથી.
ભગવાન બુદ્ધ અંગે પણ એવો પ્રસંગ મળે છે. તેઓ ચંપાનગરી પધાર્યા. ત્યાં શેણદંડ નામને વિદ્વાન, ધનિક અને સુશીલ પંડિત બ્રાહ્મણ રહેતા હતા. તેની પાસે સેંકડો વિદ્યાર્થીઓ ભણતા હતા. એ વખતે ભગવાન બુદ્ધના ઉપદેશમાં નગરીના બધા બ્રાહ્મણ જતા. શાણદંડે તેમને પૂછયું: “તમને બુદ્ધને ઉપદેશ કેવો લાગે છે!”
સાંભળવું તે ઠીક પણ કરતા હોઈએ તે જ કર્મકાંડે અને યજ્ઞો કરતાં રહેવું જોઈએ !” બ્રાહ્મણએ જવાબ આપે.
શેણદડે કહ્યું : “ઠીક તમે હવે ન.જશે ! હું એકલો જ જઈશ! તમે સાંભળો છે ખરા પણ કશુંયે ગ્રહણ કરતા નથી.”
બ્રાહ્મણએ પૂછયુંઃ શું ગ્રહણ કરવા જેવું છે?” શિશુદડે કહ્યું: “એ તે હું જઈને આવીશ પછી કહીશ.”