________________
સ્વાપકર્ષ બોધ
स्वापकर्ष-बोधानुकल-व्यापारो नमस्कारः ॥
અર્થ : પિતાના અપકર્ષને બેધ જે વડે થાય. તે ક્રિયાને નમસ્કાર કહે છે. એમાંથી જ એ અર્થ નીકળે છે કે ગુણાધિક પુરુષને ઉત્કર્ષને બે જે ક્રિયા વડે કરાય, તે ક્યિાને નમસ્કાર કહેવાય છે. અર્થાત્ નમસ્કારની ક્રિયા વડે બે વસ્તુને બંધ થાય છે એક તે નમસ્કાર કરનાર, પિતાની ગુણહીનતા બતાવે છે અને બીજુ પિતાથી અધિક ગુણવાન પ્રત્યે આદરભાવ બતાવે છે. અને અપકર્ષ બતાવવા વડે પિતાના દુકૃતેની ગહ કરે છે અને ગુણાધિક ઉત્કર્ષ બતાવવા વડે સ્વ–પરના સુકૃતની અનુમોદના કરે છે. દુષ્કૃતગર્તા વડે પાપનાશ અને સુકૃતની અનુમોદના વડે પુપાર્જન થાય છે.
એકમાં પિતાના પાપને સ્વીકાર છે. બીજામાં પુણ્યવાન પુરુષના પુણ્યની અનુમોદના છે. એકમાં મૈત્રી અને મુદિતા અનુપક્ષાનું અમૃત
૧૩
