________________
ઘર છેડીને બહાર ભટકવું જેટલું દુઃખદાયી છે, તેટલું કષ્ટદાયક આત્મભાવને છેડી પરભાવમાં રખડવું તે છે. સ્વને ભાવ આપવા માટે સ્વને ભેગા કરાવી આપનારા દાન, શીલ, તપ અને ભાવમાં જીવનને જોડવું જોઈએ. આહાર, ભય, નિદ્રા અને મૈથુનને વેગ પરભાવ અને પરિગ્રહને ઉત્તેજે છે. તેમાંથી મુક્ત થવા માટે દાન, શીલ, તપ અને ભાવને વેગ આવશ્યક છે.
દાનને ઉત્કૃષ્ટ અર્થ “હું”ની ચિંતાને સર્વની ચિંતામાં પરિણમન કરે તે છે. ઇન્દ્રિયે અને મનને આત્મામાં લીન કરવા તે શીલ છે. દાનથી દેહને અધિકાર જાય છે, શીલથી આત્માને અધિકાર આવે છે. તપ આત્માને નિર્મળ બનાવે છે. ભાવ આત્માને બેલતે કરે છે. શરીર, વાણી અને વિચાર તેના આજ્ઞાંકિત બને છે. .
- નિસ્વાર્થના આદરમાં સાચું સ્વત્વ પ્રગટે છે. મન, વચન અને કાયા પર આહાર, નિદ્રા, ભય અને મૈથુનનું ચલણ છે, તેના સ્થાને સર્વજીવ હિતકર શ્રી અરિહં તેની આજ્ઞાનું ચલણ થવું જોઈએ. એનું જ નામ આત્મભાન છે. તેનાથી દરિદ્રતા, અલ્પતા, ક્ષુદ્રતા અને પામરતાને અંત આવે છે.
છ પ્રત્યેના અમૈત્રીભાવને ત્યાગ કરે તે માર્ગ છે, માનસારિતા છે, તેનાથી આત્મભાવનું મંગળમય પ્રભાત ઉઘડે છે.
૧૪
અનપેક્ષાનું અમૃત
