________________
બની રહે છે. લોકિકમાં પણ આ બાલ ગોપાલ સહુ આ વાતને સ્વીકાર કરે છે.
આખું વિશ્વ જ્યારે સ્વાર્થમાં ડૂબેલું છે ત્યારે પરાર્થની મુખ્યતા વિના ધર્મના મૂળરૂપ દયા કે મૈત્રીની સિદ્ધિ કેવી રીતે થાય ? પરાર્થની સિદ્ધિ એ જ સ્વાર્થની સાચી સાધના છે.
બધિ, સમાધિ અને આરેગ્ય ત્રણે ય પારમાર્થિક જીવનમાંથી જન્મે છે. અર્થાત પરમાર્થ એ જ જીવનનું જીવન છે.
જીવના છેષમાં પરિણમતે જડને રાગ, બધિ બળે નાશ પામે છે, એટલે રવઘરમાં શાન્તિ યા સમાધિ સ્થપાય છે. સમાધિ જેમ ઘન–નક્કર થતી જાય છે, તેમ તેમ આત્મા પિતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને પામતે પામતે પરમશુદ્ધિ સાધે છે. તે જ મેક્ષ છે.
તાત્પર્ય કે જીવતત્વને સમ્ય બેધ–એ શિવતત્વનું બીજ છે માટે નવ તત્વમાં પ્રથમ જીવતત્વ છે. અંતિમ મોક્ષતત્ત્વ છે.
અનપેક્ષાનું અમૃત અ. ૮
૧૨૯
