________________
ઉપશમ ક્ષપક શ્રેણીનું મૂળ વતન છે. વીતરાગપણુ ચારિત્રથી પ્રાપ્ત થાય છે, માત્ર જ્ઞાની નહિ.
વીતરાગ શબ્દ વર્તનની અપેક્ષાએ છે. સન શબ્દ જ્ઞાનની અપેક્ષાએ છે. પ્રથમ વીતરાગતા અને પછી સજ્ઞતા છે.
ઉપાધ્યાય . સામાન્ય અર્થ આપે છે. એક ચરવાની ક્રિયા અને બીજી વાગોળવાની ક્રિયા છે. સામાન્ય વિશેષ ઉભય અને આપનાર એક જ આચાય હાય, તે તેને અને પદવી મળે છે.
શ્રી અરિહંત અને સિદ્ધ પરમાત્માના વિરહકાળે વિશતિ સ્થાનક માટેની આરાધના માટે તેમની પ્રતિમાની જરૂર છે. આચાર્યના વિરહ શાસનમાં હેત નથી, તેથી તેમની ભક્તિ આપણે કેવળ સ્થાપના વડે કરવાની નથી. તેમ કરવા જતાં ભાવ આચાયની ઉપેક્ષા થવા સંભવ છે. સારણાદિક વડે ગચ્છની સંભાળ રાખનાર ઉપાધ્યાય અ થાય વડે નિયુક્ત થયેલા હાય છે.
પંચપરમેષ્ઠિ પો સ્વતંત્ર આરાધ્ય છે, તેમ જ્ઞાનાદિ ગુણી સ્વતંત્રપણે આરાધ્ય નથી. ગુણીની આરાધના દ્વારા ગુણુની આરાધના થઇ શકે છે.
દેવ-ગુરુ-ધર્મનું આ યથાર્થ સ્વરૂપ સમજી તેની યથાર્થ આરાધના નિત્ય ચઢતે પરિણામે કરવાથી ચઢીયાતી ગતિ દ્વારા સર્વોચ્ચ સ્થિતિ પ્રાપ્ત થાય છે.
અનુપેક્ષાનુ અમૃત
૯૪
