________________
આત્મભાન
(૫૨)
જેને પિતાના આત્માનું ભાન નથી, તેને એ આત્માના અક્ષય અવ્યાબાધ આનંદનું ભાન તે હેય જ ક્યાંથી ?
દયાભાવ અને વૈરાગ્ય સાથે સાથે રહે છે. આત્માની દયામાંથી જ વૈરાગ્ય અને અહિંસા ધર્મ પ્રગટે છે.
જના ૧૪ પ્રકાર છે. એકેન્યિ છ પ્રત્યેક અને સાધારણ, વિકન્દ્રિયના ત્રણ પ્રકાર અને પંચેન્દ્રિયના સંસી અસંશી એમ બે પ્રકાર એમ કુલ છ પર્યાપ્તા અને ૭ અપર્યાપ્તા મળી ૧૪ પ્રકાર છે.
જ્યાં સુધી આત્માનું ભાન ન થાય, ત્યાં સુધી જીવે પ્રત્યે દયા અને વિષય પ્રત્યે વૈરાગ્ય કેવી રીતે જાગે? વિષયોનું સેવન જેની હિંસા વિના શક્ય નથી. તેથી જેમ દયા ભાવ વધે, તેમ તેમ વિષયે પ્રત્યે વૈરાગ્યભાવ વધતું જાય.
દયામય અને વૈરાગ્યમય ધર્મ જીવને ભવભ્રમણના ચકાવામાંથી છોડાવે છે. ધર્મના અનુષ્ઠાન માત્રમાં જીવદયા ૧૨૬
અનુપેક્ષાનું અમૃત