________________
ત–વિચાર
(૪૫)
આર્તધ્યાનરૂપી કલ્પનાજાળને ઉચછેદ સ્વસુખદુઃખની ચિંતા છેડવાથી થાય છે. સર્વના સુખ–દુઃખની ચિંતા કરવાથી સમત્વભાવ પુષ્ટ થાય છે. અનંતગુણ, પર્યાયથી સમૃદ્ધ એવા આત્મદ્રવ્યમાં રમણતા કરવાથી સકળ કર્મનો ક્ષય થાય છે.
આ~રૌદ્ર ધ્યાનને ત્યાગ, ધર્મ ધ્યાનનું સેવન અને શુકલધ્યાનને અભ્યાસ એ મને ગુપ્તિના ત્રણ દ્વાર છે.
સ્વ (Self and not soul) ને વિચાર આર્તધ્યાનનું બીજ, સર્વને વિચાર ધર્મોનનું બીજ અને આમદ્રવ્યને વિચાર એ શુકલધ્યાનનું બીજ બને છે.
બીજાના દુઃખનું નિવારણ જેઓ ઈચ્છતા હોય અને બીજાના સુખનું સર્જન ચાહતા હોય, તેઓ જ અકરણ નિયમને ગ્ય બની શકે છે. પાપ ન કરવાની વૃત્તિનું બીજ બીજાના દુઃખ નિવારણ કરવાની ઈચ્છામાં છે. તેને જ દયા કહે છે. ૧૧૨
અનુ પેક્ષાનું અમૃત