________________
રાગ થતા હાય છે, તેા કેટલાક પ્રત્યે દ્વેષ થતા ડાય છે આ રાગ અને દ્વેષમાંથી દુઃખ, શાક અને નિરાશા આદિ જન્મતાં હાય છે.
સનાતન
પડવાનું, સબંધ
સંસારના એક પણ સંબ ંધ સ્થાયી અને નથી. વહેલા-મોડા કાંતા એને આપણાથી છૂટા કાંતા આપણે એનાથી છૂટા પડવાનું હોય છે. એ પ્રત્યે આપણા રાગ જેટલેા પ્રખળ હોય છે, તેટલે જ પ્રબળ તેનાથી છૂટા પડતી વખતે શાક પણ હોય છે. એટલે જેણે પોતાનાં સુખ—શાન્તિ કે આનંદને કોઈ બીજી વ્યક્તિ કે વસ્તુમાં શેાધ્યા, તેને વહેલા મોડા સંતાપ જ અનુભવવાના હાય, તે સ્પષ્ટ છે.
સાચાં ને સ્થાયી સુખ, શાન્તિ કે આનંદને માટે અસંગત્વ સંગરહિતતા અનિવાય છે. અસગત્વ એટલે આનનુ કેન્દ્ર સ્રી પુત્ર, મિત્રાદિન, ઇન્દ્રિયાનાં ભાગને કે યૌવન, ધન, સતા, કે કિતી આદિને નહિ, પણ અનાસક્ત ભાવે પેાતાના અતરાત્માને અનાવવા તે.
આવા અનુભવી એટલે કે આત્મનિષ્ઠ તત્વદર્શી, કલેશના મૂળ જેવા ક્ષણભંગુર વિષયેા પાછળ ભમતા નથી. સત્, ચિત્ત, આનંદ સ્વરૂપ પરમાત્મા સિવાય ર્બીજા કશાની સાથે તન્મય થતા નથી ને પાતામાં જે આત્મા રહ્યો છે, તે જ આત્મા ભૂત–પ્રાણી માત્રમાં પણ રહ્યો હોવાથી ઋણાનુખ ધને ચેગે પોતાના પરિચયમાં આવનાર કાઇ પણ વ્યક્તિને કચવાતા કે પીડતા નથી.
૧૦૨
અનુપેક્ષાનું અમૃત
